Bretland og Ķrland eru įhugaveršust fyrir sęstreng

Žegar skošaš er hvaša markašssvęši vęru įhugveršust til śtflutnings į raforku frį Ķslandi sést aš žar eru Bretlandseyjar įhugaveršastar.

DECC-Electriciy-Prices-Domestic-June-2014

Žaš er reyndar svo aš vķšast hvar ķ vestanveršri Evrópu er raforkuverš nokkuš hįtt, ž.e. meš žvķ hęsta sem žekkist ķ heiminum. Fyrir langstęrsta raforkuframleišanda heims (per capita), sem er jś Ķsland, vęri žvķ afar įhugavert aš geta selt raforku til Evrópulanda.

Raforkuveršiš ķ Bandarķkjunum og Kanada er einnig mun hęrra en viš eigum aš venjast hér. En Evrópumarkašir eru įhugaveršastir. Og žar sem sęstrengur er žvķ dżrari eftir žvķ sem hann er lengri, er glešilegt aš žaš eru Bretlandseyjar sem gefa kost į mesta hagnašinum af raforkusölu. Žaš vill sem sagt svo vel til aš einn af okkar nęstu nįgrönnum er einmitt einhver įhugaveršasti markašur heims fyrir raforkuframleišendur.

Į sśluritunum tveimur (hér aš ofan og nešan) sżnir blįi hlutinn raforkuveršiš ķ viškomandi löndum - meš flutningskostnaši en įn skatta. Hvķtu sślurnar sżna raforkuveršiš žegar allir viškomandi skattar hafa bęst viš (vsk, en einnig eftir atvikum ašrir skattar og žį fyrst og fremst umhverfis- og kolefnisskattar, sem ķ sumum löndum eru nokkuš hįir).

DECC-Electriciy-Prices-Industrial-June-2014

Efra sśluritiš sżnir veršiš til heimila, en nešra sśluritiš (hér til hlišar) sżnir veršiš til išnašar. Žarna sést aš mešalveršiš į raforku (įn skatta) til išnašar ķ Bretlandi įriš 2013 var um 8 pens pr. kWst og veršiš til heimila um 15 pens pr. kWst. Žaš merkir aš heildsöluveršiš til išnašar var u.ž.b. 3,6 pens pr. kWst og til heimila rétt tęplega 7 pens pr. kWst (heildsöluveršiš ķ Bretlandi 2013 var um 45% af heildarveršinu). Žetta jafngildir žvķ aš heildsöluveršiš į raforku til išnašar į Bretlandi įriš 2013 var nįlęgt 60 USD/MWst. Og til heimila var heildsöluveršiš nįlęgt 120 USD/MWst.

Yfir heildina var mešalveršiš į raforku ķ Bretlandi (mešaltal heildsöluveršs yfir įriš pr. selda MWst) nįlęgt žvķ aš vera sem jafngildir 80 USD/MWst. Til samanburšar mį nefna aš hér į Ķslandi fer um 75% allrar raforkunnar til įlveranna žriggja og žar var sambęrilegt mešalverš (ž.e. įn skatta) nįlęgt žvķ aš vera 25 USD/MWst.

UK-and-Ireland_-Electicity-Prices-Wholesale-2013

Raforkuverš ķ Bretlandi įriš 2013 var žvķ aš mešaltali rśmlega žrefalt hęrra en viš erum aš fį fyrir žį raforku sem hér fer til stórišjunnar. Heildsöluveršiš į raforku į Ķrlandi er svo ennžį hęrra eša sem jafngildir į bilinu 90-95 USD/MWst.

Ķ fljótu bragši mętti žvķ įlķta Ķrland ennžį įhugaveršari markaš fyrir ķslenska raforku en Bretland. Žaš er reyndar svo aš raforkuveršiš į Ķrlandi myndi eitt og sér aš öllum lķkindum réttlęta sęstreng milli Ķslands og Ķrlands. En žegar litiš er til orkustefnu žessara tveggja landa, žį er Bretland mun įhugaveršara sem raforkukaupandi. Žar kemur til orkustefna breskra stjórnvalda. Hśn felur ķ sér aš tryggja nżjum raforkuverkefnum lįgmarksverš til svo langs tķma aš aršsemi verkefnanna sé örugg og fjįrhagsleg įhętta lįgmörkuš. Žar bjóšast sem samsvarar į bilinu 140-250 USD/MWst fyrir raforku af žvi tagi sem framleidd er į Ķslandi. Bretlandsmarkašurinn er žvķ tvķmęlalaust įhugaveršasti kosturinn ķ Evrópu fyrir raforkuframleišendur. Og žį alveg sérstaklega fyrir okkur Ķslendinga, sem framleišum langtum meiri raforku en nokkur önnur žjóš (mišaš viš fólksfjölda) og meš framleišslukostnaš sem er einhver sį lęgsti ķ heimi .

HVDC-Iceland-Explained

Hér er rétt aš minna į aš ķ nżlegri skżrslu McKinsey var flutningskostnašur į raforku um sęstreng milli Ķslands og Bretlandseyja metinn sem jafngildir um 40 USD/MWst. Samkvęmt žessu myndi raforka seld til Ķrlands geta skilaš mjög góšum hagnaši. Og raforka seld til Bretland gęti skilaš ęvintżralegum hagnaši. Sęstrengsmįliš ętti žvķ aš vera forgangsmįl bęši raforkufyrirtękjanna hér og stjórnvalda.


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Jón Žórhallsson

Veit einhver hvaš žaš liggja mörg MV. ónotuš ķ rafmagnskerfi Ķslands ķ dag?

Jón Žórhallsson, 21.7.2014 kl. 10:22

2 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Ekki er unnt aš fullyrša hversu mikil orka er a lausu m.v. nśverandi virkjanir. Og hśn minnkar verulega eftir nżjasta orkusölusamninginn (viš Silicor Materials).

Fyrir liggur aš įlveriš ķ Straumsvķk er ekki aš nota alla žį orku sem įlveriš var bśiš aš semja um vegna fyrirhugašrar stękkunar og breytinga, sem ekki varš aš fullu af. Žar er orka vęntanlega į lausu, en žvķ orkumagni veršur varla rįšstafaš ķ langtķmasamningi viš annan kaupanda nema Alcan og Landsvirkjun semji fyrst um breytingar į samningi fyrirtękjanna. Mögulega vill Alcan halda ķ žann samning a.m.k. ķ bili og nżta sér skeršingaheimildir įlversins (til aš sleppa viš aš greiša fyrir meiri orku en įlveriš notar).

Ef/žegar nżr stór kaupandi kemur, bendir žvķ flest til žess aš virkja žurfi meira.

Ketill Sigurjónsson, 21.7.2014 kl. 11:41

3 Smįmynd: Erla Magna Alexandersdóttir

jį- en eigum viš aš fara aš nota kol- engin orka- įlverin fengu hana - ???

Erla Magna Alexandersdóttir, 21.7.2014 kl. 18:13

4 identicon

Gott mįl aš menn hafi įhuga fyrir žessu . En hafa menn athugaš hvort vęntanlegir kaupendur muni greiša heimtaugargjaldiš ?  - eša er žaš eitthvaš sem menn ętla aš slį lįn fyrir um leiš og žeir fį lįn fyrir stofnkostnaši nżrra virkjanna ? og greiša śr eigin vasa af afrakstri orkusölunar ? .

Žetta eru skemmtilegir draumóra , en framsetningunni er įbótavant žar sem rafmagniš žarf aš komast héšan og til evrópu . Viš gętum allt eins spįš ķ žaš aš selja rafmagn til afrķku og annara landa sem bśa viš skort į žvķ  .

Lķtill fugl sagši mér aš palestķnumönnum vantaši rafmagn žar sem gušs śtvalda žjóšin slęr žvķ vķst oft śt .

Valgarš (IP-tala skrįš) 21.7.2014 kl. 20:16

5 Smįmynd: Kolbeinn Pįlsson

Bara smįspurningar Ketill.

Landsvirkjun hefur veriš ķ vandręšum meš aš skaffa orku seinnipart vetrar / vor sjį fréttir fjölmišla um orkuskeršingar.

A: Veršur įlverum lokaš til aš skaffa strengnum rafmagn?

B: Veršur virkjaš eins og aldrei fyrr ķ fullkominni andstöšu viš nįttśruverndarsinna og blįsiš į öll žeirra rök?

C: Komdu meš fullbśna tillögu aš öllum žeim virkjunum sem žarf aš setja upp til aš skaffa umbešiš rafmagn. Nżjar virkjanir, sem geta skaffaš fulla orku allt įriš, sérstaklega yfir vetrar og vormįnuši.

Kolbeinn Pįlsson, 21.7.2014 kl. 21:32

6 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Žessi mįlflutningur af sęstreng af hendi pistilshöfundar er algjörlega einhliša. Žaš viršast ekki vera nein neikvęš įhrif til stašar sem vert er aš taka meš ķ reikninginn.

Nś hef ég ekki lesiš alla pistla žķna sem eflasut eru įhugaveršir en geturšu upplżst um eftirfarandi atriši:

Hversu miklu hlutfalli af orkužörf Bretlands gęti sęstrengur séš Bretlandi fyrir ķ dag? Og eftir 20 įr mišaš viš nśverandi spįr?

Hversu stóru bęjarfélagi ķ Bretlandi gęti žessi sętrengur séš fyrir rafmagni?

Svo eru hérna nokkrar sem ég geri ekki rįš fyrir aš sjį svar viš:

Ertu meš inn ķ žķnu Excel skjali neikvęš įhrif virkjana į uppeldisstöšvar fisksins ķ kringum landiš? Hefuršu reiknaš žaš tap śt? Tap žjóšarinnar af ónżtum fiskimišum žvķ bśiš er aš teppa jökulįrnar.

Hvaš eru uppistöšulón vatnsaflsvirkjana fljót aš fyllast Ketill? Hver er lķftķmi žessara virkjana?

Hefuršu reiknaš śt hvort žaš myndi ekki frekar bara borga sig aš segja upp orkusamningum viš nśverandi stórišju frekar en aš byggja fleiri virkjanir?

Hefuršu reiknaš śt hver skašinn getur oršiš ef fariš er af staš og dęmiš gengur svo ekki upp? Hvaš ef śtreikningar eru ekki réttir? Hver gęti skašinn oršiš?

Žaš versta viš žennan pistil er aš žaš er til fólk sem fellur fyrir žessum draumórum um sęstreng og sér fyrir sér gull og gręna skóga frį fjöru til fjalls.

Erlingur Alfreš Jónsson, 21.7.2014 kl. 22:12

7 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Kolbeinn; sjį eftirfarandi:

Orkuskeršingarnar sem žś vķsar til eru ešlilegur hluti ķ aflokušu raforkukerfi sem byggir fyrst og fremst į vatnsaflsvirkjunum. Žessar skeršingar žżša ekki aš Landsvirkjun hafi veriš ķ einhverjum vandręšum meš aš skaffa orku; fyrirtękiš var einungis aš skerša s.k. ótrygga orku og žaš gerist óhjįkvęmilega af og til ķ svona aflokušu vatnsaflskerfi og kaupendur aš ótryggri orku eru fyllilega mešvitašir um žetta. Sjį t.d. žessa umfjöllun:

http://www.mbl.is/vidskipti/pistlar/audlind/1410420/

Og svör viš spurningunum sem žś setur fram:

A) Svariš viš spurningunni er neitandi. Įlverin fį aš sjįlfsögšu sitt umsamda rafmagn hvaš sem lķšur sölu til annarra um sęstreng eša sölu til annarra hér innanlands.

B) Virkjaš yrši ķ samręmi viš įkvaršanir Alžingis og stjórnvalda og allar slķkar įkvaršanir, undirbśningur og framkvęmdir yršu aš vera ķ fullu samręmi viš ķslenska löggjöf.

C) Žaš er kannski til lķtils aš ég stingi upp į virkjunum. Miklu nęr er aš vķsa spurningunni til stjórnvalda. Til aš fį sżn į žetta mętti lķta til gildandi Rammaįętlunar (http://www.althingi.is/altext/141/s/0892.html). Rammaįętlunin er aš vķsu ekki leyfi til aš virkja og žess vegna alls ekki unnt aš fullyrša hvar virkjaš yrši. En įętluni gefur vķsbendingar um hvaša virkjanir eru lķklegastar til aš verša reistar nęst - og segir okkur lķka aš hér eru ennžį fjölmargir virkjunarkostir fyrir hendi (hvort sem žeir verša nżttir ešur ei og hvort sem nżting einhverra žeirra yrši ķ tengslum viš sęstreng eša t.d. byggingu įlvers ķ Helguvķk). Svo žarf aš hafa ķ huga aš ef sęstrengur vęri fyrir hendi vęri unnt aš nį betri nżtingu śr nśverandi kerfi. Ef mišaš er viš 1.000 MW streng žarf sem sagt ekki aš virkja 1.000 MW. Hvaš nįkvęmlega vęri žörf į og hagkvęmt aš virkja vegna tilkomu sęstrengs er ekki unnt fyrir mig aš fullyrša aš svo stöddu; til aš žaš liggi skżrar fyrir žarf einfaldlega aš skoša verkefniš og hugmyndina betur. Athuga ber aš ef sęstrengur vęri fyrir hendi yrši įhugaveršast fyrir Ķslendinga aš nżta hann til aš hįmarka hagnaš af virkjunum, en ekki endilega fullnżta strenginn til śtflutnings. Žetta myndi einkum gerast meš žvķ aš safna ķ mišlunarlón į nęturna (og žį sennilega flytja inn raforku į lįgmarksverši yfir nóttina) og svo selja śt um strenginn į daginn (žegar raforkuverš erlendis er ķ hįmarki). Žar aš auki yrši einhverjar af nśverandi virkjunum vafalķtiš geršar aflmeiri en žęr eru nś (bętt viš hverfli/hverflum). Žar meš yrši unnt aš framleiša meiri raforku en hęgt er nś śr viškomandi mišlunarlóni į įkvešnum tķmum žegar henta žętti. Svo myndi sęstrengur gera ķslenska vindorku mun įhugaveršari en hśn er ķ dag (vindrafstöšvarnar ofan viš Bśrfell benda til žess aš hér sé nżtingarprósentan nįlęgt 40%, sem er miklu hęrra en almennt gerist hjį svona vindrafstöšvum ķ Evrópu). Žaš eru sem sagt żmis önnur atriši heldur en bygging nżrra vatnsafls- eša jaršvarmavirkjana sem hér koma til skošunar. Betri nżting nśverandi virkjana og žaš aš nżta einstaka eiginleika vatnsaflsins (žar sem orkan ķ mišlunarónum er lķkt og orkugeymsla eša stórt batterķ) eru lykilatriši ķ sęstrengshugmyndinni. Mér sżnist flest benda til aš sęstrengur sé įkaflega įhugaveršur kostur fyrir Ķslendinga, en fyrst og fremst žarf aš skoša žetta betur. Kannski yrši nišurstašan sś aš žetta sé of dżrt og/eša aš žetta samręmist ekki nįttśruverndarsjónarmišum žjóšarinnar. En hvort svo er veršur aldrei ljóst nema skoša žetta mįl til fulls.

Ketill Sigurjónsson, 21.7.2014 kl. 22:59

8 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Erlingur Alfreš; sja eftirfarandi athugasemdir/įbendingar:

- Hugmyndin um sęstrenginn felst ekki ķ žvķ aš bjarga orkužörf Bretlands, ž.a. ég įlķt eiginlega įstęšulaust aš fjalla um žaš hvaša hlutfall strengurinn gęti skaffaš af žeirri raforku sem Bretar nota. En til fróšleiks mį aušvitaš nefna aš ef strengurinn flytti Bretum um 3 TWst į įri vęri žaš innan viš 1% af raforkunotkuninni ķ Bretlandi. Fyrir Breta er hugmyndin um žennan sęstreng fyrst og fremst įhugaverš til aš eiga ašgang aš varaafli žegar įlagiš žar eykst yfir daginn. Og orkumagniš um einn svona sęstreng er nógu mikiš til aš bresk stjórnvöld telja žetta įhugaveršan kost.

- Žś spyrš hversu stóru bęjarfélagi ķ Bretlandi žessi sęstrengur gęti séš fyrir rafmagni. Mišaš viš mešalnotkunina t.d. ķ Skotlandi, sem er um 5 MWst į įri hjį hverju heimili, og mišaš viš įšurnefndar 3 TWst į įri frį Ķslandi (sem er bara ein višmišun; orkumagniš gęti veriš meira eša minna) žį gęti orkan dugaš 600 žśsund heimilum.

- Hér hafa veriš byggšar fjölmargar vatnsaflsvirkjanir og žó svo sęstrengur yrši lagšur myndi žaš langt ķ frį kalla į jafn stórar vatnsaflsvirkjanir ķ višbót. Mögulegar nżjar vatnsaflsvirkjanir vegna sęstrengs munu žvķ vart hafa umtalsverš neikvęš įhrif į uppeldisstöšvar fisksins ķ kringum landiš umfram žaš sem oršiš er - ef į annaš borš einhver slķk neikvęš įhrif hafa oršiš. Verkefniš er sem sagt ekki žaš stórt aš žetta sé sérstakt įhyggjuefni umfram žaš sem veriš hefur vegna fyrri vatnsaflsvirkjana hér.

- Žś spyrš hversu uppistöšulón vatnsaflsvirkjana séu fljót aš fyllast (og ert vęntanlega aš vķsa til aurs og annars sets) og hver lķftķmi žessara virkjana sé. Žessi spurning um aurfyllingu er afar įhugaverš og hefur m.a. talsvert veriš til umfjöllunar vegna Hįlslóns. Um žetta segir t.d. ķ eftirfarandi frétt:

http://www.mbl.is/greinasafn/grein/1086696/

Lķftķmi sjįlfra virkjananna er geysilega langur - reynslan af t.d. mjög gömlum vatnsaflsvirkjunum ķ Noregi, Kanada og Bandarķkjunum er afar góš. Žar nįlgast sumar virkjanir af žessu tagi aš vera hundraš įra og eiga langan lķftķma framundan.

- Ekki er raunhęft aš gera rįš fyrir uppsögn į orkusamningum viš nśverandi stórišju; slķkt gęti kallaš į langvarandi og óviss skašabótamįl og žaš er aš auki varla įstęša né skynsamlegt aš grķpa til svo harkalegra ašgerša.

- Žś spyrš hvort ég hafi reiknaš śt hver skašinn geti oršiš ef fariš er af staš og dęmiš gengur svo ekki upp. Spurningin er full ónįkvęm til aš unnt sé aš svara henni svo vel sé. En eg vil taka fram aš žaš yrši aš mķnu įliti aš vera bśiš aš semja um hver bęri įhęttuna af bilunum ķ strengnum og/eša straumbreytunum įšur en rįšist yrši ķ verkefniš. Žarna myndu stór tryggingafélög mögulega koma aš mįlinu. Ég held lķka aš ekki verši af verkefninu nema fjįrhagsleg įhętta verši taknörkuš meš žvķ aš semja um lįgmarksraforkukaup yfir lįgmarkstķmabil į tilteknu lįgmarksverši.

- Žś skrifar aš žaš versta viš žennan pistil sé aš žaš er til fólk sem falli fyrir „žessum draumórum um sęstreng og sér fyrir sér gull og gręna skóga frį fjöru til fjalls“. Ef žessi pistill vekur slķkar kenndir hjį einhverjum lesendum žį verša bara svo aš vera. Ķ pistlinum er fyrst og fremst bent į tilteknar stašreyndir um orkuverš ķ Bretlandi įriš 2013 og hvaša orkuverš bresk stjórnvöld eru aš bjóša til nżrra orkuverkefna. En ég vil minna į aš ennžį hefur ekki fariš fram sś vinna sem žarf til aš unnt sé aš meta af nįkvęmni hvort sęstrengur milli Bretlands og Ķslands sé tęknilega gerlegur og fjįrhagslega hagkvęmur. Žar er margt sem žarf aš skoša betur - en vķsbendingarnar fram aš žessu eru vissulega į žeim nótum aš žetta sé lķklega bęši gerlegt og einnig fjįrhagslega mjög įhugavert fyrir Ķslendinga.

Ketill Sigurjónsson, 21.7.2014 kl. 23:55

9 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Žakka ķtarleg svör.

Innan viš 1% af orkužörf getur veriš ansi lķtiš og svariš žitt segir žvķ ekki mikiš. Ég óska eftir nįkvęmari tölu vinsamlegast, žvķ ég geri fyllilega rįš fyrir aš žś hafir žessa tölu į hreinu. Er hśn kannski óžęgilega lįg?

Varšandi kostnaš vegna mögulegs skaša ef dęmiš gengur ekki upp žarf aš setja upp įhęttumat į žvķ hvaš getur fariš śrskeišis viš verkefniš og įętla hver skašinn getur oršiš af žeim atrišum.

-Ég nefni t.d. aš hafnar verši virkjanaframkvęmdir en žróun strengs og framleišsla tefst žannig aš setiš er uppi meš virkjun sem ekki skilar tekjum.

-Hvaš ef orkukaupendur hętta hreinlega viš verkefniš en vinna er farin af staš hérlendis meš erlendri fjįrmögnun sem standa žarf viš?

Fleiri atriši mętti sjįlfsagt tżna til.

Erlingur Alfreš Jónsson, 22.7.2014 kl. 02:21

10 Smįmynd: Jón Žórhallsson

Reynum fyrst aš fį žaš į hreint hvaš žaš liggja mörg MV. ónotuš ķ RAFMAGNSKERFI ĶSLANDS ķ dag:__________MV.

Jón Žórhallsson, 22.7.2014 kl. 08:46

11 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Jón Žórhallsson; žessar upplżsingar liggja ekki fyrir opinberlega (og žaš vęri ekki skynsamlegt fyrir orkufyrrtękin aš gefa žetta upp žvķ žaš gęti skert samningsstöšu žeirra). Eftir nżjustu samningana viš fyrirhugašan kķsilišnaš įlķt ég reyndar aš kerfiš hér sé nįlęgt žvķ fullnżtt m.v. žann sveigjanleika sem įvallt žarf aš vera til stašar ķ svona litlu aflokušu stórišjukerfi. Žaš ręšst svo af mögulegum samningum Alcan og Landsvirkjunar hvort losni um orku sem nś er samningsbundin Straumsvķk. Aš öšru leiti žarf vafalķtiš aš virkja meira ef fleiri umtalsveršir orkusamningar verša geršir.

Ketill Sigurjónsson, 22.7.2014 kl. 09:47

12 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Erlingur Alfreš; ekki veit ég hvaš žś įtt viš meš aš talan sé „kannski óžęgilega lįg“. Žaš er engin tala žęgilega eša óžęgilega hį eša lįg ķ žessu sambandi. Hlutfallstalan eins svona sęstrengs (mišaš viš alla raforkunotkun Bretlands) er aš sjįlfsögšu ekki hį, en hver hśn yrši ręšst af stęrš strengsins og nżtingu hans - og mešan ekki hefur veriš samiš žar um er orkumagniš óvķst og umrędd hlutfallstala žvķ óviss. Eins og ég nefndi žį vęri hśn innan viš 1% mišaš viš žęr forsendur sem ég nefndi. Fręšilega mį hugsa sér aš strengurinn flytti allt aš helmingi meira śt en žęr 3 TWst sem ég nefndi og žį yrši hlutfallstalan nęr 2%. En ég įlķt aš mun hagkvęmara yrši aš nżta strenginn til innflutnings į raforku aš nęturlagi (og safna ķ mišlunarlón) og žess vegna įlķt ég aš śtflutningurinn yrši mögulega fremur innan viš 1% af raforkužörf Bretlands. En žarna mį sem sagt lķka miša viš eitthvaš minna orkumagn en umręddar 3 TWst eša eitthvaš meira - mešan ekki hefur veriš samiš um orkumagniš er veruleg óvissa um hvert žaš yrši.

- Žś nefnir lķka įhęttumat. Slķkt įhęttumat myndi aš sjįlfsögšu verša gert og er raunar forsenda žess aš unnt sé aš fjįrmagna svona verkefni.

- Žś nefnir aš viš gętum setiš uppi meš virkjun sem ekki skilar tekjum vegna t.d. seinkunar į strengnum. Um slķk atriši yrši aš sjįlfsögšu samiš fyrirfram, rétt eins og gert er žegar įlver eša önnur įmóta stórišja hefur veriš reist hér į landi og virkjaš er vegna hennar - kaupskylda aš raforkunni veršur virk į tilteknum tķma, ž.e. greišsluskylda myndast.

- Ef „orkukaupendur hętta hreinlega viš verkefniš en vinna er farin af staš hérlendis meš erlendri fjįrmögnun“, eins og žś nefnir, yrši orkukaupandinn bundinn viš gerša samninga og yrši bótaskyldur vegna samningsbrots. Žar er vart hęgt aš hugsa sér betri gagnašila en breska rķkiš eša breska National Grid.

Ketill Sigurjónsson, 22.7.2014 kl. 10:19

13 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Af žvķ žś ert tregur aš nefna tölur um hlutfall sęstrengsins ķ raförkužörf Breta, ętla ég aš gera žaš öšrum til glöggvunar.

Heildarraforkunotkun Breta įriš 2012 var 318 TWst, sem var žaš lęgsta sķšan 1998. Eftirspurn var 375 TWst en heildarframleišsla var hins vegar 360 TWst. 3TWst af 318 TWst vęru žvķ 0,9%; 5 TWst vęru 1,5%. Bretar fluttu in 13,7 TWst įriš 2012; um 3,2% af žörf. Žar sem raforkužörf Breta mun lķklega aukast į nęstu įrum mun žvķ hlutfall sęstrengs frį Ķslandi lękka.

Heimild vegna talna aš ofan: https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/279546/DUKES_2013_Chapter_5.pdf

Bretar munu ekki verša rafmagnslausir til lengri tķma litiš og žeir munu ekki treysta į 1200 km sęstreng frį Ķslandi sem ašal- eša varaafl til innan viš 1% raforkuöflunar. Žess vegna munu žeir byggja nż orkuver til aš fullnęgja eftirspurn į heimamarkaši. Višmiš ESB um 20% hlutfall orkuframleišslu meš endurnżjanlegri orku veršur sett til hlišar žegar fólk fer aš frjósa śr kulda eša kafna śr hita, hvort sem viš į. Neyšin kennir naktri.

En svo bęttist viš athyglisveršur punktur hjį žér sem ég vildi ekki nefna: Innflutningur į rafmagni aš nęturlagi.

Af hverju ķ ósköpunum ęttum viš, stęrsti raforkuframleišandi ķ heimi mišaš viš höfšatölu, aš fara flytja inn rafmagn į nęturna, og greiša Bretum fyrir žaš meš erlendum gjaldeyri sem viš žurfum svo mikiš į aš halda, til žess aš safna vatni ķ mišlunarlón, žegar viš vęrum meš nęgar virkjanir til stašar (eftir aš bśiš vęri aš virkja meira til aš sinna dagsžörf ķ Bretlandi) til aš sinna raforkuframleišslu fyrir slķka söfnun?? Ętlaršu aš fara segja mér aš verši ódżrara aš fį rafmagn frį Bretlandi heldur en śr nęsta dal, eša nęsta landshluta, til aš knżja vatnsdęlur??

Og hvernig er jafnframt hęgt aš bśast viš žvķ, ef aš orka er af skornum skammti ķ Bretlandi į daginn, og žį vantar orku til aš sinna eigin išnaši, t.d. stįlbręšslu, sem vęntanlega yrši žį meira keyrš į nęturna žegar raforkužörf heimila og daglegrar atvinnustarfsemi landsins er minni, aš umframorka yrši til stašar į hagkvęmu verši til aš flytja inn rafmagn til Ķslands til aš dęla vatni, žegar allt eins vęri hęgt aš dęla jafnmiklu vatni ķ mišlunarlón ķ Bretlandi?

Aš flytja rafmagn til Ķslands vęri eins og aš flytja olķu til Saudi-Arabķu aš mķnu mati.

Ég fę žetta ekki til aš ganga upp sem skynsamlega framkvęmd og held žś sért bśinn aš reikna žig śt ķ vitleysu til aš réttlęta verkefniš.

Erlingur Alfreš Jónsson, 22.7.2014 kl. 12:15

14 Smįmynd: Jón Žórhallsson

Žaš gerir ekkert til žó aš almenningur viti hvaš žaš liggi mörg MV ónotuš ķ kerfinu hverju sinni; naušsynlegar upplżsingar til aš įtta sig į einhverri heildarmynd.

Annaš mįl vęri ef um vęri aš ręša samninga um VERŠ į MV/KR/klst. til hinna żmsu fyrirtękja.

Jón Žórhallsson, 22.7.2014 kl. 12:40

15 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Rétt hjį Jóni. Einkennilegt ef eigendur fyrirtękjanna mega ekki vita hvaš er ónotaš ķ kerfinu. Stęrri orkukaupendur hafa žessar upplżsingar handbęrar og tiltölulega nįkvęmar žegar žeir gera orkusamninga.

Erlingur Alfreš Jónsson, 22.7.2014 kl. 13:22

16 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Jś žaš mį örugglega skoša žetta allt saman.

En žį mį lķka skoša margt annaš svo sem selja raforku til ylręktar, og rękta blóm og gręnmeti fyrir innanlandsmarkaš og jafnvel erlendan, og hętta žar meš innflutningi į kartöflum og gręnmeti į vordögum en hafa ķslenska vöru til stašar allt įriš um kring. Žannig mį spara gjaldeyri sem fer til žeirra kaupa og jafnvel bśa til tekjulind ķ stašinn, og tvöfalda įvinninginn. Žetta er hęgt en spurning um hagkvęmni. Ég bendi į varšandi blómarękt aš daglega er flogiš meš hundrušir tonna ķ 12-14 tķma flugferš frį Afrķku og Sušur-Amerķku. Viš erum ķ 3-4 tķma fjarlęgš frį sama markaši. Eru möguleikar žarna sem hęgt vęri aš nżta til sömu tekjuöflunar og meš sölu rafmagns ķ gegnum sęstrengs, og bśa til störf į Ķslandi ķ leišinni?

Sala rafmagns ķ gegnum snśru er "the easy way out" aš mķnu mati.

En varšandi žaš aš kaupa MWst frį Bretlandi į nęturna žį er ašalpunkturinn hjį mér aš sé ég bara ekki žörfina į žvķ ef sömu MWst eru žegar į lausu ķ okkar kerfi į sama tķma. Hvers vegna ekki aš nżta žęr og žį fjįrfestingu sem vęri til stašar ķ virkjunum og flutningsleišum? Viš erum jś meira og minna į sama tķmabelti og Bretland, žannig aš ef Bretland notar rafmagn frį okkur į daginn en ekki į nęturna, žį er umframorka til reišu ķ okkar kerfi sem ętti nįttśrulega aš notast fyrst innanlands įšur en viš fęrum aš kaupa rafmagn annars stašar frį til aš dęla vatni aftur til baka ķ mišlunarlón. Slķk raforkukaup vęru einungis til aš skapa tekjur fyrir eiganda strengsins ķ flutningsgjöldum. Fyrir mér er žaš algjör firra og engin hagur ķ žvķ fyrir Ķsland. Ef ein af forsendum žess aš strengurinn standi undir sér er aš flytja rafmagn ķ bįšar įttir til žį hęttum viš žessum pęlingum nś žegar.

Erlingur Alfreš Jónsson, 22.7.2014 kl. 17:02

17 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Erlingur Alfreš; ég hvorki var né er tregur aš nefna tölur um hlutfall sęstrengsins ķ raförkužörf Breta. Ég var bśinn aš taka fram aš ef mišaš vęri viš 3 TWst śtflutning vęri žaš innan viš 1% af raforkunotkuninni ķ Bretlandi. En ég taldi óžarft aš tilgreina žetta nįkvęmara. Śtflutningur héšan til Bretlands myndi vel aš merkja fyrst og fremst byggjast į žvķ aš męta toppaflseftirspurn ķ Bretlandi, enda er raforkuveršiš hęst žį.

Ég var bśinn aš pósta žessu svari hér įšan, en įkvaš aš brjóta žetta ašeins upp, bęta viš nokkrum kostnašartölum og pósta svariš nś hér aftur:

1) Hafa Bretar ekki įhuga į 1.200 km sęstreng milli Bretlands og Ķslands?

Žś įlķtur aš Bretar munu „ekki treysta į 1200 km sęstreng frį Ķslandi sem ašal- eša varaafl til innan viš 1% raforkuöflunar“. Heldur „munu žeir byggja nż orkuver til aš fullnęgja eftirspurn į heimamarkaši.“

Žetta kann aš vera alveg rétt hjį žér. En ég er nś samt ekki alveg sammįla žessu. Ķ žvķ sambandi vil ég benda į aš Bretar eru nś aš leita samninga viš Noršmenn um sęstreng žar į milli (rśmlega 700 km). Og voriš 2012 undirritaši breski orkumįlarįšherrann og išnašarrįšherra Ķslands minnisblaš um aš rįšuneytin vęru įhugasöm um aš kanna sérstaklega möguleika į sęstreng milli landanna. Og sumariš 2013 bįšu bresk stjórnvöld um fund meš ķslenskum stjórnvöldum ķ London til aš ręša sęstreng milli Ķslands og Bretlands. Žaš viršist žvķ óneitanlega einhver įhugi Bretlandsmegin į sęstreng milli Ķslands og Bretlands. Hver nišurstašan veršur er ómögulegt aš segja, en įhuginn er tvķmęlalaust fyrir hendi hjį breskum stjornvöldum.

2) Af hverju ętti Ķsland aš flytja inn raforku?

Žį er žaš spurningin „[a]f hverju ķ ósköpunum ęttum viš, stęrsti raforkuframleišandi ķ heimi mišaš viš höfšatölu, aš fara flytja inn rafmagn į nęturna, og greiša Bretum fyrir žaš meš erlendum gjaldeyri sem viš žurfum svo mikiš į aš halda, til žess aš safna vatni ķ mišlunarlón, žegar viš vęrum meš nęgar virkjanir til stašar (eftir aš bśiš vęri aš virkja meira til aš sinna dagsžörf ķ Bretlandi) til aš sinna raforkuframleišslu fyrir slķka söfnun??“, eins og žś oršar žaš. Žś tekur lķka fram aš žaš „aš flytja rafmagn til Ķslands vęri eins og aš flytja olķu til Saudi-Arabķu“.

Žvķ er til aš svara aš svona višskipti meš raforku geta veriš įkaflega įbatatasöm. Ef unnt er aš framleiša eina MWst hér aš degi til og selja hana til Bretlands į allt aš 250 USD, en framleišslu- og flutningskostnašurinn vęri ca. 70-90 USD, myndi hagnašurinn verša ansiš góšur (reyndar svo mikill aš ešilegt gęti veriš aš Bretar fengju hluta hans, til aš verkefniš yrši ennžį įhugaveršara fyrir žį, eins og McKinsey minntist į ķ sinni skżrslu)). En ķ staš žess aš virkja fyrir allar śtfluttar MWst hér, og um leiš aš auka nżtingu į strengnum, gęti veriš skynsamlegt aš kaupa einhverjar MWst frį Bretlandi į sem samsvarar u.ž.b. 80-90 USD (algengt mešalverš ķ Bretlandi aš nęturlagi aš višbęttum flutningskostnaši um strenginn) og um leiš safna vatni ķ eitthvert af mišlunarlónunum (sem er žegar fyrir hendi). Žetta vatn myndi svo skila samsvarandi mörgum MWst og žęr seldar til baka til Bretlands daginn eftir į allt aš 250 USD (söluveršiš aš frįtöldum flutningskostnaši gęti žį oršiš allt aš 210 USD/MWst). Žarna myndast lķka ansiš góšur hagnašur - og bara veriš aš nżta mišlunarlón og hverfla sem hvort eš er eru fyrr hendi hér.

3) Dęluvirkjanir eru góš vķsbending um raunhęft višskiptamódel

Svona višskiptamódel myndi byggja į svipušum grunni eins og fjölmargar dęluvirkjanir sem finna mį all vķša ķ Evrópu (t.d. ķ Bretlandi, Sviss og Austurrķki). Einhverjum kann aš žykja žaš gališ aš eyša jafn miklu eša jafnvel meiru rafmagni ķ aš dęla vatni upp ķ mišlunarlón heldur en fęst žegar vatniš rennur aftir nišur og gegnum tśrbķnuna. En veršmunurinn réttlętir svona bissness og žess vegna er hann alžekktur (dęlt upp ķ lónin į lįgu nęturverši og svo framleitt rafmagn į daginn meš vatnsaflinu žegar raforkuveršiš er hęrra).

Žś spyrš hvort ég ętli aš fara segja žér „aš verši ódżrara aš fį rafmagn frį Bretlandi heldur en śr nęsta dal, eša nęsta landshluta, til aš knżja vatnsdęlur??“. Nei - ég er ekki aš segja žaš - en žaš getur sem sagt veriš hagkvęmt og skynsamlegt aš nżta mišlunarlón (sem žegar eru til) meš žeim hętti sem eg hef lżst - fremur en aš virkja ennžį meira meš tilheyrandi kostnaši og nįttśruspjöllum.

Žś nefnir lķka aš Bretar geti sjįlfir dęlt vatni ķ mišlunarlón. Žaš er rétt og žaš gera žeir (t.d. er stór slķk virkjun ķ Wales). En möguleikar til aš reisa nżjar slķkar dęluvirkjanir ķ Bretlandi eru takmarkašir. Og sęstrengur milli Bretlands og Ķslands yrši ekki stęrri en svo aš Bretar munu žurfa aš grķpa til margvķslegra nżrra virkjunar- og orkumöguleika hvaš sem lķšur slķkum sęstreng - sęstrengur yrši bara eitt pśsl ķ orkumengi žeirra.

4) Višręšur eru forsenda nįnari upplżsinga.

Bretar hafa įhuga į žessum möguleika. En hvort ķ reynd sé mögulegt aš semja um magn og verš kemur ekki ķ ljós nema višręšur fari fram. Hugmyndin er aš mķnu mati afar įhugaverš og ég er žvķ fylgjandi aš skoša hana betur og aš samningavišręšur eigi sér staš. Ég ętla aš lįta žessar athugasemdir nęgja, en į vafalķtiš eftir aš fjalla nįnar um sęstrengsmöguleikann sķšar. Takk fyrir athugasemdirnar.

Ketill Sigurjónsson, 22.7.2014 kl. 17:05

18 Smįmynd: Erlingur Alfreš Jónsson

Žakka sömuleišis svörin öll mjög greinargóš....athugasemd mķn kl 17:02 įtti aš vera svar viš žvķ sem žś skrifašir og birtir įšur, en einhverjar breytingar hafa įtt sér staš (millifyrirsagnir) žannig aš sį texti (17:05) kemur nś aftan viš mķna.

Erlingur Alfreš Jónsson, 22.7.2014 kl. 17:16

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband