Kaffiþorsti Íslandsbanka

Bara svo það sé á hreinu: Það er EKKI rétt að kaffi sé sú hrávara heimsins sem mest viðskipti eru með á eftir hráolíu! Þetta útskýrði Orkubloggið á sjálfan aðfangadag árið 2009. Og tímabært er að taka þetta aftur fram núna. Því nú sex árum síðar er ennþá verið að rugla með þetta.

Það var ekki gæfuleg byrjunin á fræðsluerindi á vegum VÍB um hrávörumarkaði nú í vikunni. Þegar fyrirlesarinn byrjaði fyrirlesturinn með því að fullyrða að „sú hrávara sem er næstmest átt viðskipti með í heiminum er kaffi.“ Þetta er bara della - eða mýta. Eins og fjölmargir hafa rakið. Sbr. t.d. þessar greinar frá 2009, 2010, 2011, 2013 og 2015. Í erindinu var svo að auki farið rangt með tölur um útflutning Bandaríkjanna á olíu og olíuafurðum. Og lítt greint á milli þess hvað það kostar að sækja hráolíu í jörðu í dag annars vegar (þ.e. úr starfandi vinnslusvæðum) og hins vegar hvað það mun kosta að sækja olíu úr nýjum vinnslusvæðum, en þarna á milli er himinn og haf. Í heildina var því þessi fræðslufundur VÍB um hrávörumarkaði því miður ekki mjög fræðandi.

Að auki má nefna að af umfjöllun um þennan fyrirlestur/fund má ráða að VÍB og væntanlega einnig Íslandsbanki sjái ýmis tækifæri í fjárfestingum í hrávörum - ef og þegar kemur að því að losað verði um gjaldeyrishöftin. Sem er skiljanlegt sjónarmið hjá VÍB, því hrávörumarkaðir geta vissulega gefið tækifæri á góðri ávöxtun. Um leið er mikilvægt að muna að vart er unnt að finna áhættusamari fjárfestingar en það að fara í hrávörugeirann og/eða atvinnugreinar sem honum eru nátengdar. Slíkar fjárfestingar eru því kannski fyrst og fremst fyrr þá sem eru áhættusæknir. En spennan sem fylgir slíkum fjárfestingum getur verið fljót að breytast í depurð þegar illa gengur í hrávörugeiranum og atvinnurekstri sem á honum byggir. Í þessu sambandi má hér minna á eftirfarandi orð úr grein á vef Wall Street Journal:

There is a theory that has been doing the rounds that ordinary investors need to have some direct exposure to commodities like oil, copper and wheat through the futures market. It’s nonsense. Commodities are far more dangerous investments than stocks, shares, or even real estate. The prices are incredibly volatile. They can spend years, even decades, in terrible bear markets. Through the 1980s and 1990s, many fell by two-thirds or more.