Ósjálfbært olíuverð

Olíuverð lækkar snarpt. Um leið virðist myndast hjarðhegðun meðal greiningarfyrirtækja um að spá olíuverði niður á við.

Nú segir Goldman Sachs að olíuverð á markaði vestanhafs kunni að fara niður í 20 USD/tunnu. Áður en verðið fari að skríða upp á við. Og menn tala um að það sé offramboð af olíu. Sem er reyndar nokkuð villandi. Því það er jafnvel rökréttara að segja að það sé efnahagslægð sem nú valdi slaka í eftirspurn.

En hvað sem slíku orðalagi líður, þá er augljóst að til lengri tíma litið verður olíuverð hvorki 20 dollarar, 30, dollarar, né 40 dollarar á tunnu. Heldur talsvert miklu hærra. Sem stafar af því að olía framtíðarinnar verður ekki sótt í jörðu, nema olíuverð hækki umtalsvert.

Á grafinu hér til hliðar er sýnt hvað olíuvinnsla framtíðarinnar þarf hátt olíuverð til að vinnslan borgi sig. Þarna er miðað við að olíuverð sé á bilinu 40-60 USD/tunnu (líkt og verið hefur undanfarið). Þegar svo háttar eru það einungis Íran, Kuwait, Saudi Arabía og Sameinuðu arabísku furstadæmin (UAE) sem geta hagnast á mest allri vinnslunni. Þ.e. þegar litið er til framtíðar. Sbr. grænu súlurnar.

Þetta graf merkir vel að merkja ekki að stærstur hluti olíuvinnslu t.d. Bandaríkjanna og Kanada sé rekin með tapi (rauðu súlurnar) þegar olíuverð er undir 60 USD. Heldur merkir þetta að til lengri framtíðar litið verður olíuvinnsla í þessum löndum óhjákvæmilega miklu minni en ella, ef olíuverð hækkar ekki umtalsvert. Til að öll olían verði þar sótt í jörðu þarf olíuverð að hækka. Þess vegna er líklegast og nánast óhjákvæmilegt að verð á olíu hækki frá því sem verið hefur undanfarna mánuði. Við vitum bara ekki hvenær sá tímapunktur rennur upp. 

--------------------------------------------------------------------------------

PS: Grafið hér að ofan byggir á tölum frá Rystad Energy. Það vekur athygli að umræddar tölur Rystad gera ráð fyrir því að mun minna hlutfall af olíu í jörðu sé innan OPEC heldur en er skv. tölum OPEC-ríkjanna sjálfra (og þær tölur eru notaðar víðast hvar við greiningu á olíumörkuðum). Þetta er einmitt mjög áhugavert umfjöllunarefni. Því margir eru á þeirri skoðun að tölur um olíu í jörðu sem ríki innan OPEC gefa upp séu stórlega ýktar. Reynist það vera svo, þá aukast líkur á háu olíuverði til framtíðar ennþá meira en almennt hefur verið álitið. Þetta skiptir að vísu litlu sem engu til skemmri tíma litið. En mun væntanlega ráða miklu um það hversu olíuöldin mun teygja sig langt fram eftir 21. öldinni.