Skeppa af sojabaunum...

Eftir aš veršafall varš į żmsum hrįvörumörkušum į seinni hluta lišins įrs (2008) hefur olķa og żmis önnur hrįvara hękkaš mikiš ķ verši aftur sķšustu mįnušina.

commodities_hottest_2009Nżlega tóku žrķr starfsmenn CNBC saman yfirlit um hvaša hrįvörur hafa hękkaš mest frį sķšustu įramótum (hugtakiš hrįvara er hér notaš yfir enska oršiš commodity, sem nęr yfir margs konar einsleitar framleišsluvörur, sem višskipti eiga sér staš meš).

Višmišunardagsetningin var 3. jśnķ 2009, ž.e. reiknuš var veršbreytingin milli 1. janśar og 3. jśnķ 2009. Einnig var skošaš hvernig verš į viškomandi hrįvörum hafši sveiflast sķšustu 52 vikurnar fyrir umrędda dagsetningu, ž.e. yfir 12 mįnaša tķmabil.

Nišurstöšurnar eru nokkuš athyglisveršar. T.d. komst gull ekki į topp tķu listann yfir žęr vörur sem hafa hękkaš mest. Žaš kemur į óvart mišaš viš allt krepputališ sem veriš hefur bęši vestan hafs og austan. Lķklega verša menn ekki almennilega spenntir fyrir gullinu nema veršbólgan fari af staš. Tekist hefur aš halda aftur af henni - nęstum of vel žvķ fariš er aš bera į veršhjöšnun - žó svo żmsir telji reyndar enn möguleika į aš veršbólgudraugurinn ęši senn af staš vķša um heim.

Ennžį er of snemmt aš segja til um hvernig mįlin žróast śt įriš og full snemmt aš tilnefna heitustu hrįvörurnar 2009. Žaš eru t.d. żmsir sem segja aš olķubirgšir séu oršnar svo miklar śt um allan heim, aš olķuverš hljóti senn aš falla hratt. Ašrir telja aš von sé um aš kreppan hafi žegar nįš botni, en žaš muni valda aukinni eftirspurn og veršhękkunum į olķu og fleiri hrįvörum. Menn eru skemmtilega ósammįla um žróun efnahagslķfsins nęstu misserin.

Commodities_CCI_2009_07_17_chartHér til hlišar mį sjį hvernig hrįvöruvķsitalan CCI  (Continuous Commodity Index) hefur žróast sķšustu įr og fram ķ mišjan jślķ s.l. (2009). Žessi žekkta hrįvöruvķstala er samsett śr 17 hrįvörum og į m.a. aš geta nżst til įtta sig į žvķ hvort veršbreytingar į hrįvörum séu "ešlilegar" eša hvort spekślantar séu aš hafa mikil įhrif.

Grķšarlegar hrįvöruhękkanir uršu ķ ašdraganda hrunsins į sķšari hluta lišins įrs (2008). Žį kom mikiš fall, en nś hafa aftur oršiš talsveršar hękkanir į mörgum hrįvörum. Žaš skżrist vęntanlega helst af vaxandi bjartsżni um aš kreppunni sé brįtt aš ljśka.

oil_dollar_3Reyndar ber aš hafa ķ huga aš sveiflur į dollar hafa lķka mikil įhrif į hrįvöruverš. Hrįvörumarkašurinn notast viš bandarķkjadal og lękkandi dollar hefur žau įhrif aš hrįvara hefur tilhneigingu til aš hękka ķ dollurum - og öfugt.

Allra sķšustu vikur hefur dollarinn veriš aš styrkjast og ef sś žróun heldur įfram gęti žaš slakaš į hękkunum į hrįvörumörkušum. Veršmyndunin žarna er žó flókiš samspil miklu fleiri žįtta, svo ķ reynd er ómögulegt aš segja til um žróunina. En skošum hvaša hrįvörutegundir hafa hękkaš mest frį sķšustu įramótum, skv. śtreikningum CNBC:

commodities_hottest_2009_9_Heating_oilĶ 10. sęti kom nikkel. Žar var lokaveršiš 13.950 dollarar į tonniš, sem er rśmlega 19% hękkun frį įramótum. Sķšustu 12 mįnušina hafši veršiš į nikkeli sveiflast į bilinu 8.850-25.000 dollarar fyrir tonniš. Hęsta veršiš var sem sagt nęstum žrefalt į viš lęgsta veršiš į tķmabilinu!

Nęst kom olķa til hśshitunar ķ 9. sętinu. Žar var hękkunin svipuš og hjį nikkelinu eša um 20,5%. Einnig žar var mikil veršsveifla sķšustu 12 mįnušina; milli 1.252 og 4.158 dollarar. Lokaveršiš 3. jśnķ s.l. var aftur į móti 1.738 dollarar.

commodities_hottest_2009_8_SoybeansSojabaunirnar voru ķ 8. sętinu meš nįnast sömu hękkun; 20,6% frį įramótum. Žarna sveiflašist veršiš sķšustu 12 mįnušina frį 7,77 dollurum į skeppuna og upp ķ 16,35 dollara (bandarķska rśmmįlseiningin skeppa  eša bushel  jafngildir um 35,24  lķtrum). Lokaveršiš į soja-skeppunni žann 3. jśnķ s.l. var 11,82 dollarar.

Ķ 7. sęti var blessaš kaffiš, sem Orkubloggarinn getur ekki įn veriš. Lokaveršiš var 1,383 dollarar pundiš. Žaš merkir aš veršiš hękkaši um 23,5% į tķmabilinu frį įramótum. Veršsveiflan į 12 mįnaša tķmabilinu var frį 1,025 dollurum pundiš og upp ķ 1,563 dollara; sem sagt u.ž.b. 50% sveifla.

commodities_hottest_2009_4_orange_juiceHlaupum nś örlķtiš hrašar yfir sögu. Ķ 6. sęti kom hrįsykur meš 26,08% hękkun. Ķ 5. sęti yfir žęr hrįvörur sem hękkaš hafa mest frį įramótum var silfur, en hękkun žess nam 35,55%. Žarna erum viš sem sagt kominn upp um einn flokk, ef svo mį segja. Hinar hrįvörurnar höfšu hękkaš žetta 20-25% en nś erum viš komin ķ meira en 35% hękkun į fyrstu 5 mįnušum įrsins.

Ķ 4. sęti kom svolķtiš skemmtileg hrįvara, sem er įvaxtadjśs. Eša réttara sagt appelsķnudjśs. Hann hękkaši um 36,6% į žessu 6 mįnaša tķmabili ķ dollurum tališ.

commodities_hottest_2009_3_OilŽį erum viš komin aš mįli mįlanna. Sem aušvitaš er hrįolķan. Hśn er žarna ķ 3. sęti; hefur hękkaš um rśmlega 48% frį įramótum. Į 12 mįnaša tķmabili sveiflašist olķan milli 33,2 dollara og hinna hįfręgu 147,27 dollara fyrir tunnuna. Lokaveršiš 3. jśnķ s.l. var 66,12 dollarar.

Bęši žessi 48% hękkun į hrįolķu frį įramótum og veršsveiflan yfir 12 mįnaša tķmabiliš er nokkuš mögnuš.  Og eiginlega er svolķtiš sérkennilegt aš olķa skuli hafa hękkaš svo mikiš sķšustu mįnušina, į tķmum mikils samdrįttar ķ efnahagslķfinu. Ķ dag eru, sem fyrr segir, afar mismunandi skošanir uppi um žaš hvernig olķuveršiš žróist nęstu mįnuši og misseri. Ķ trausti žess aš Sįdarnir lesi markašinn rétt er Orkubloggiš hallara undir žęr skošanir aš veršiš hękki til lengri tķma litiš. Um skammtķmasveiflur er aftur į móti ómögulegt aš segja. Bloggiš bķšur aušvitaš afar spennt eftir žvķ hver nišurstašan veršur ķ žessu ęsispennandi fjįrhęttuspili.

commodities_hottest_2009_2_copperEinungis tvęr tegundir hrįvara hafa hękkaš meira frį įramótum en hrįolķan . Žaš eru kopar og bensķn. Hękkunin į kopar į umręddu 5 mįnaša tķmabili nam tępum 57% og var lokaveršiš žann 3. jśnķ s.l. 2.212 dollarar fyrir pundiš. Žegar litiš er til 12 mįnaša tķmabilsins sést aš koparveršiš hefur sveiflast milli 1,255 og 4,08 dollarar pundiš.  Sem sagt mikil sveifla žar į feršinni.

Žį komum viš aš sjįlfum "sigurvegaranum", sem er bensķniš. Bensķn er sem sagt sś hrįvara sem hękkaš hefur mest į bandarķska hrįvörumarkašnum frį įramótum. Hękkunin nemur 79%!

commodities_hottest_2009_1_gasolineHafa mį ķ huga aš lķtil fylgni getur veriš milli veršbreytinga į hrįolķu og bensķni. Žótt žaš kannski hljómi undarlega, er žetta stašreynd. Stundum veršur verulegt misręmi milli birgšasöfnunar į bensķni annars vegar og olķu hins vegar. Žaš getur myndast stķfla ķ bensķnbransanum žegar mjög hęgir į olķuhreinsun og vinnslu į bensķni śr hrįolķunni. Žess vegna getur bensķn t.a.m. hękkaš mikiš žó svo efnahagslķfiš sé ķ lęgš - sem sumum finnst skrżtiš. Įstęšan fyrir slķkum bensķnhękkunum er sś aš olķuframleišslan skilar sér žį ekki ķ aukinni bensķnframleišslu - žess ķ staš fer hrįolķan öll meira eša minna ķ birgšageymslur til aš hamla gegn veršfalli og žį getur bensķnverš hreinlega rokiš upp.

VLCC_darknessEin möguleg įstęša žess aš bensķn hefur veriš aš hękka meira undanfariš en hrįolķa, er m.ö.o. aš menn séu aš hamstra hrįolķu en ekki aš vinna hana jafnóšum ķ afuršir. Žetta gęti žżtt aš birgšasöfnun į hrįolķu sé komin śtķ vitleysu og olķuveršiš muni senn kolfalla. Žarna er óvissan samt alger, sem einmitt gerir olķuspekślasjónir svo geysilega skemmtilegar! Og minna mį į sögur um aš vķša um heimsins höf liggi nś dularfull risatankskip drekkhlašin af olķu, sem bešiš er meš aš fari į markašinn.

Hvaš um žaš. Hękkunin į bensķni į bandarķska hrįvörumarkašnum frį sķšustu įramótum nemur sem sagt meira en 79%. Sś žróun er ekki beint til žess fallin aš hjįlpa bandarķskum bifreišaframleišendum ķ višleitni sinni til aš auka bķlasölu. Lokaveršiš į bensķni 3. jśnķ s.l. var 1,9016 dollarar pr. gallon og veršsveiflan į 12 mįnaša tķmabili žar į undan var į milli 0.785 og 3,631 dollarar fyrir gallon af bensķni (eitt gallon samsvarar 3,8 lķtrum).

oil_Prices_lookingĶ reynd eru svona upptalningar į veršbreytingum tilgangslitlar ef ekki tilgangslausar og segja manni nįkvęmlega ekkert um žaš hvernig veršiš muni žróast nęstu mįnušina eša misserin. En af einhverjum undarlegum įstęšum hefur fólk oft voša gaman af svona talnaleikjum. Rétt eins og žaš er skemmtilegt aš taka "quiz" į Fésbókinni um žaš hvaša poppstjörnur menn žekkja... eša hversu flinkur mašur er ķ žeirri list aš kyssa. Sem sagt óttalegt bull - en skemmtilegt engu aš sķšur!


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Gunnar Įsgeir Gunnarsson

Alltaf gaman aš lesa bloggiš žitt.

Ķ minni grein kjötframleišslu er afleišingar af žessari gķfurlegu sveiflum į hrįvörumarkišaši ekki komnar fram en markašurinn var tiltölulega stöšugur til 2006 en žį viršist spįkaupmenn ķ stórum stķl fara inn į žennan markaš. Afleišingarnar sem eru aš byrja aš koma fram ķ kjöt og mjólkurframleišslu eru fjöldagjaldžrot en bęndur hafa ekki gert rįš fyrir žessum gķfurlegu sveiflum.

Framleišsluferilinn ķ kjöti og mjólk tekur mörg įr og žaš tekur mörg įr aš gķra framleišsluna nišur til nį hęrri veršum į markaši.  Nśna er flestum tilfellum hrįefnin dżrari en bęndur fį fyrir framleišsluna

Afleišingin af žessu er ljós. Stórfelld gjaldžrot ķ bęndastétt į heimsvķsu, sem eru žegar byrjuš, ķ framhaldinu stórfelldar hękkanir į matvęlum

Gunnar Įsgeir Gunnarsson, 9.8.2009 kl. 11:57

2 Smįmynd: Gunnar Įsgeir Gunnarsson

Datt inn į žessa frétt sem er afleišingin af žessum hrįvörusveiflum

Gunnar Įsgeir Gunnarsson, 10.8.2009 kl. 10:14

3 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Hrįsykur hefur hękkaš mikiš nś fyrstu daga įgśst.

Hękkaši um 3% ķ dag og mun ekki hafa veriš hęrra sķšan 1981!

http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/8193390.stm

Ketill Sigurjónsson, 11.8.2009 kl. 00:39

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband