Kįrahnjśkar og Kķna

Aldrei aš segja aldrei. En vęntanlega er žaš samt svo aš stęrsta vatnsaflsvirkjun sem byggš veršur į Ķslandi er risin. Kįrahnjśkavirkjun.

three_gorges_dam-1.jpg

Metin eru aftur į móti enn aš falla žegar litiš er til heimsins alls. Nś fyrir rétt rśmri viku sķšan uršu žau merku tķmamót aš lónshęš Žriggja gljśfra virkjunarinnar austur ķ Kķnaveldi nįši ķ fyrsta sinn hįmarkshęš sinni (žetta markmiš nįšist žrišjudaginn 26. okt. 2010). Žar meš getur žessi magnaša 18 žśsund MW risavirkjun senn fariš aš skila fullum afköstum. Sem mun skila u.ž.b. 85 TWst inn į dreifikerfiš ķ Kķna į įri, en žaš samsvarar um fimmfaldri raforkuframleišslu allra virkjana į Ķslandi!

En žó svo žetta mikla verkefni sé nś aš baki, žį eru Kķnverjar langt frį žvķ aš vera hęttir ķ vatnsaflinu. Žvķ žeir vinna nś aš hugmyndum um sannkallaša ofurvirkjun, sem yrši nęstum tvöfalt stęrri en nżja risavirkjunin kennd viš gljśfrin žrjś. Og sennilega bara tķmaspursmįl hvenęr af žvķ veršur aš žessi ótrślega virkjun rķsi - ķ ósnertum dölum Tķbets.

Žaš er reyndar svo aš jafnvel Orkubloggarinn į erfitt meš aš įtta sig į umfangi svona framkvęmda eins og žarna austur ķ Kķna. Enda hefur bloggarinn aldrei komiš į svęšiš. En žaš er magnaš aš skoša myndir frį virkjunarsvęši Žriggja gljśfra stķflunnar - hvort sem eru af stķflumannvirkjunum, uppistöšulónunum eša skipastigunum.

three_gorges_three_gorges_dam_project_yangtze_river_2005.jpg

Žaš segir talsvert mikiš um geggjaša stęršina, aš virkjunin samanstendur af alls 26 hverflum (tśrbķnum) sem hver og einn er aflmeiri en samanlögš Kįrahnjśkavirkjun! Žvķ hver hverfill er nett 700 MW (Kįrahnjśkavirkjun er alls 690 MW). Svo į virkjunin žar aš auki eftir aš stękka talsvert į nęstu įrum žegar sex hverflum veršur bętt viš. Žį veršur afliš samtals rśmlega 22 žśsund MW og virkjunin mun žį framleiša hįtt ķ 100 TWst įrlega (nś um 85 TWst).

Žaš er ekki nóg meš aš Kķnverjar hafi smķšaš einhverja mestu skipastiga heimsins upp mešfram stķflunni, heldur eru žarna lķka skipalyftur. Žaš tekur nefnilega skolli langan tķma fyrir skip, sem sigla eftir Yangtze-fljótinu, aš fara eftir stigunum. Žess vegna var įkvešiš aš gera lķka lyftur til aš flżta fyrir skipaumferšinni!

three-gorges-dam-water.jpg

Žriggja gljśfra virkjunin er langstęrsta vatnsaflsvirkjun sögunnar - til žessa. Sem fyrr segir er afl virkjunarinnar nś um 18 žśsund MW, sem er um nķu sinnum meira afl en allar vatnsaflsvirkjanir į Ķslandi samanlagšar. Og um 30% meira en nęst stęrsta vatnsaflsvirkjun heimsins, sem er Itaipu-virkjunin į landamęrum Brasilķu og Paraguay. Hśn er 14 žśsund MW, en fullgerš veršur Žriggja gljśfra virkjunin um 60% stęrri en Itiapu aš afli.

Fyrir žį sem įlķta gott aš Landsvirkjun fįi žetta ca. 25 mills fyrir kWst frį Fljótsdalsstöš mį nefna aš raforkuveršiš frį Žriggja gljśfra virkjuninni er į bilinu 35-45 mills! Žessi samanburšur veršur jafnvel ennžį athyglisveršari žegar haft er ķ huga aš hvert MW ķ Žriggja gljśfra virkjuninni kostaši einungis um 1,5 milljón USD - sem er a.m.k. 25% minna en hvert MW mun kosta ķ nešri hluta Žjórsįr. Viš erum sem sagt aš byggja dżrari virkjanir (m.v. uppsett afl) heldur en Kķnverjarnir, en samt aš selja raforkuna į miklu lęgra verši. Žaš gengur svona.

three-gorges-dam-map.gif

Reyndar eru afköst ķslensku virkjananna almennt mun meiri en gengur og gerist hjį vatnsaflsvirkjununum austur ķ Kķna (ž.e. framleišsla pr. MW). Fyrir vikiš er unnt aš reka ķslensku virkjanirnar žrįtt fyrir žetta įšurnefnda ofurlįga raforkuverš til įlveranna hér į Ķslandi. En žetta breytir žvķ ekki aš hér į landi erum viš aš selja raforku frį nżjum vatnsaflsvirkjunum į verši sem žekkist hvergi annars stašar ķ heiminum.

Vissulega geta įlver og önnur stórišja fundiš ódżra orku vķšar en į Ķslandi - eins og t.d. gasorkuna viš Persaflóann. En žaš er slęmur bissness fyrir nżja vatnsaflsvirkjun aš selja rafmagniš į jafn lįgu verši eins og gerist hér.  Žetta segir okkur einfaldlega aš žegar nešri Žjórsį veršur virkjuš veršur aš miša viš aš orkuveršiš žašan verši a.m.k. 40-45 mills. Allt annaš vęri algerlega frįleitt ķ alžjóšlegu samhengi.

hvdc_china_cables.jpg

Žaš skemmtilega viš žessa rosalegu virkjun žarna ķ Yangtze djśpt inni ķ Kķna, er aš hśn hefur leitt til mikilla framfara ķ raforkuflutningum. Flytja žarf allt žetta grķšarlega rafmagn (85 og sķšar 100 TWst įrlega) hina löngu leiš frį virkjuninni; žśsundir km austur til žéttbżlisins (mest fer til Shanghai-svęšisins). Žetta hefur leitt til žess aš nś er komin ennžį meiri žekking og enn meiri reynsla į grķšarlangar hįspennutengingar, sem flytja raforkuna į įfangastaš ķ formi jafnstraums (HVDC-kaplar).

Žetta hefur einnig stušlaš aš framförum ķ löngum nešansjįvarstrengjum. Fyrir vikiš gęti žróunin ķ Kķna flżtt fyrir žvķ aš rafmagnskapall verši lagšur milli Ķslands og annarra landa. Og žį myndum viš loks geta fengiš įlķka verš fyrri raforkuna - og jafnvel umtalsvert hęrra verš - heldur en Žriggja gljśfra virkjunin fęr fyrir sitt rafmagn. Žaš er žvķ fullt tilefni fyrir Ķslendinga aš horfa björtum augum til framtķšar.

yarlung_tsangpo_river_tibet.jpg

Aš lokum er vert aš nefna aš žó svo einungis rśm vika sé sķšan vatnborš Žriggja gljśfra lónsins nįši hįmarki, eru Kķnverjarnir strax byrjašir aš skipuleggja nęstu risastķflu. Sem į aš verša miklu stęrri! Žar er um aš ręša lauflétta 40 žśsund MW virkjun ķ einni af mestu stórįm Asķu - įnni sem kennd er viš sjįlfan son hindśagušsins Brhama.

Įin Brhamaputra heitir reyndar Yarlung Zangbo žarna sem hśn rennur eftir grķšarmiklum dölum hįtt uppi į tķbetsku hįslettunni rétt noršan Himalaja-fjallanna. Žar er lękkunin um 1.500 m į nokkuš löngum kafla, en svo steypist įin ofan af hįsléttunni og fellur žį um einhver svakalegustu gljśfur sem um getur ķ heimi hér.

yarlung-valley.jpg

Į einum staš trešur įin sér į milli tindanna Namche Barwa og Gyala Peri, sem bįšir eru yfir 7 žśsund metra hįir og liggja austarlega ķ Himalaja-fjallgaršinum. Sjįlfir tindarnir rķsa žarna litla 5 žśsund metra upp af žröngum dalnum og segja kunnugir žetta einhverja mestu nįttśru-upplifun į jöršinni allri. Hljómar ekki óspennandi. Stórleikur landskaparins - eins og Siguršur heitinn Žórarinsson lżsti nįttśrufeguršinni ķ Skaftafelli - er hugsanlega hvergi meiri en einmitt žarna ķ frjósömum dölum Himalaja.

Monsśnrigningarnar sjį fyrir žvķ aš brattar hlķšarnar eru skógi vaxnar hįtt upp og dżralķfiš hreint dįsamlegt žarna ķ fjallasalanum frjįlsa. Žar fellur įin ķ mörgum ofsalegum fossum og kannski er žetta žaš svęši sem mannshöndum ętti sķšast aš nį aš setja mark sitt į. En Kķnverjarnir eru ekkert aš jarma meš svoleišis rómantķsku söngli, enda er žarna um aš ręša afar spennandi fallhęš.

Veseniš er bara aš Yarlung Zangbo fellur sķšan sušur til Indlands og žašan innķ Bangladesh, žar sem hśn sameinast sjįlfri Ganges. Žess vegna eru Kķnverjar ekki alveg afskiptalausir um hvaš žeir gera viš įna og nįgrannar žeirra ķ sušri eru strax byrjašir aš nöldra śtķ stórhuga įform žeirra um aš virkja Brahmhaputra.

brahmaputrarivermap.png

Ekki veršur framhjį žvķ litiš aš įin hefur mikil og bein įhrif į lķf tugmilljóna ef ekki hundruš milljóna manna (hvaš mest į óshólmasvęšunum rosalegu ķ Bangladesh). Tilfęringar meš įna noršur ķ Tķbet er žvķ svolķtiš flóknara og umfangsmeira mįl heldur en t.d. vatnshęš Hįlslóns eša įfok žašan. Nś er bara aš sjį hvort Kķnverjar lįta slķkt smįręši stöšva sig. Skiljanlega sśrt fyrir žį aš sjį allt žetta ofsalega afl streyma óvirkjaš til sjįvar hér ķ orkužyrstum heimi. En žaš er lķka umhugsunarefni hvort enginn stašur į jöršinni eigi aš fį aš vera ķ friši fyrir mannskepnunni?

 


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 identicon

Ketill, žegar žś veltir žessu fyrir žér meš stęrš og afköst, žį hitturšu naglann į höfušiš ķ lokin. Fęr enginn stašur į jöršinni eigi aš fį aš vera ķ friši fyrir mannskepnunni?  žaš gleymist nefinlega ķ öllum žessum framkvęmdum hvaša įhrif žetta hefur allt į vistkerfi jaršarinnar. Einn af fremstu vķsindamönnum heims James lovelock, hefur bent į aš žetta verši allt hruniš innan 100įra og mannkynniš, komiš nišur ķ kannski 800milljónir. Žaš hafa fleiri vistfręšingar haldiš žessu fram. Nśmtķma mašurinn heldur nefnilega aš allar žessar raskanir į nįttśrinni hafi engin įhrif į framtķš mannsins.

albert (IP-tala skrįš) 7.11.2010 kl. 16:32

2 Smįmynd: Gķsli Ingvarsson

Mašur segir bara Vįį. Aldrei heyrt um annaš eins.

Gķsli Ingvarsson, 7.11.2010 kl. 21:16

3 identicon

Takk fyrir enn eitt skemmtilegt og fręšandi innlegg!

Žaš er ótrślegt aš fylgjast meš Kķna žessa dagana.

Žaš er jį sśrt aš žetta renni allt óvirkjaš til sjįvar, enn sśrara er aš žaš vęri hęgt aš nota miklu miklu betur žį orku sem žegar er notuš/virkjuš, mikiš af henni fer til spillis.

sindri (IP-tala skrįš) 8.11.2010 kl. 13:51

4 Smįmynd: Ķvar Pįlsson

Takk fyrir gott yfirlit. Sķšasta spurningin veršur įleitnari žegar hśn er skošuš frį fleiri hlišum. Hvernig į aš sinna orkužörf 1,3 milljarša manna ķ hagkerfi sem vex um 10% į įri, įrum saman? Orkukrķsur į žannig stöšum yršu hrikalegar. Ef Kķnverjar kysu kjarnorku ķ sama męli og Indverjar stefna ķ nśna, žį myndi nįmuvinnsla geislavirkra mįlma ķ Tķbet margfaldast, sem vęri ekki endilega betra en stķflan, sem hefur įhrif į takmarkaš svęši og hefur ekki geislavirkan śrgang.  Hvaš žį ef kolabrennsla į aš sjį um alla orkuvinnsluna!

Raunsętt mat į komandi orkužörf nęsta įratugar veršur alltaf aš liggja fyrir. Hvernig veršur žaš leyst? Ekki meš žvķ aš segja aš viš žurfum ekki orkuna eša orkudrifinn hagvöxt, žaš er śtópķa sem gengur ekki upp. Horfa į verkefniš og lįta lausnina vera meš lįgmarkstjóni fyrir umhverfiš.

Ķvar Pįlsson, 9.11.2010 kl. 06:17

5 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Žaš er vandséš aš Kķna geti nįš aš višhalda efnahagsuppbyggingunni. Žaš eru einungis um 15 įr sķšan Kķna var olķuśtflytjandi. Nś flytja žeir um 60% olķunnar inn! Sem er svipaš hlutfall og hjį US. Įframhaldandi vöxtur ķ Kķna mun bęši kalla į miklu meiri innflutta olķu og miklu meiri raforkuframleišslu. Į nęstu tķu įrum ętla Kķnverjar aš byggja 70 žśsund MW ķ kjarnorku. Til samanburšar žį eru öll kjarnorkuverin ķ US samtals 101 žśsund MW. Og žaš hefur veriš nįnast óbreytt ķ 20 įr. Žessar įętlanir Kķnverjanna til nęstu tķu įra eru sem sagt gķgantķskar og ekki hęgt aš ķmynda sér t.d. hvaša įhrif žetta muni hafa į verš į śrani. Sumir viršast trśa žvķ aš Kķna geti nįš žjóšum Vesturlanda ķ efnahagslegu tilliti. En žaš gęti allt eins fariš svo aš žeir rekist brįtt į "vegg of hįs hrįvöruveršs" og of lķtillar eftirspurnar Vesturlanda eftir kķnverskum vörum. Meš tilheyrandi efnahagshruni ķ Kķna. Mašur skyldi samt aldrei segja aldrei. Žannig aš best aš spį sem minnstu.

Ketill Sigurjónsson, 9.11.2010 kl. 12:37

6 Smįmynd: Ķvar Pįlsson

Takk fyrir tölurnar, augljóst er žį aš Kķna er įkvešiš ķ 8-10% hagvexti įfram, į mešan Vesturlönd slefa yfir nślliš. Kķna viršist sjį aš ekki veršur rįšist almennilega į atvinnuleysi nema meš hjįlp orkunnar, žvķ aš ašrir (sbr. Indland, Laos, Vietnam) geta ella slegiš žį śt ķ samkeppni meš endalausan mannfjölda en ekki sambęrilegt orkumagn. Žrįtt fyrir žessi virkjunarplön leitar Kķna hófanna ķ flestum olķulöndum og er vel įgengt, žannig aš orkan streymir til Kķna eins og žś hefur lķka lżst ķ fjölda fęrslna.

Hlutverkaskiptin į Austur-Vestur stöšu hagkerfa hefur žegar snśist til austurs, žannig aš mikilvęgi vestręns markašar fer minnkandi į żmsum svišum. Ķ raun stefnir ķ žaša aš austriš verši sjįlfbęrt og žurf ekkert į vestrinu aš halda, eins og įšur ķ žśsundir įra.

Ķvar Pįlsson, 9.11.2010 kl. 17:29

7 identicon

Allt frį ķ ęsku man mašur eftir endalausum fréttum sem žessum "x žśsund fórust ķ flóšum ķ Bangladesh". Ętli grannar Kķnverja ķ sušri verši ekki bara įnęgšir aš fį stöšugra vatnsrennsli, svo lengi sem stķflan heldur.

(Pant ekki vera ķ Bangladesh žegar stķflan brestur).

Haukur (IP-tala skrįš) 12.11.2010 kl. 14:34

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband