LNG – tękifęri hins nżja Onassis?

Nżlega leyfši Orkubloggiš sér aš fullyrša aš gasdraumar Rśssa liggi ķ LNG. Liquefied Natural Gas – fljótandi gasi.

Lng_tanker

Įstęšan er ekki flókin. Bęši Bandarķkin og Japan eru óš ķ meira gas. Rśssar, sem eiga gnótt af gasi og eru bśnir aš sigra Evrópu, finna peningalyktina frį žessum risastóru mörkušum i austri og vestri. En žangaš geta Rśssar ekki flutt gasiš sitt ķ gegnum pķpur, eins og til Evrópu. Žess vegna er lausnin LNG - fljótandi gas sem flutt er meš stórum, sérsmķšušum tankskipum.

Öll žekkjum viš gas sem lofttegund - loftkennt efnasamband sem ašallega samanstendur af metani (CH4). Meš žvķ aš kęla gasiš nišur ķ rśmlega -160 grįšur į celsķus veršur žaš fljótandi. Og žį er rśmmįl žess u.ž.b. 600 sinnum minna en žegar gasiš er loftkennt! Fyrir vikiš er hęgt aš nota kęlingar-ašferšina til aš flytja mikiš magn af orku, t.d. meš tankskipum eša jįrnbrautalestum.

Augljóslega kostar žaš skildinginn aš kęla gas svo svakalega. Og žetta er ekki bęra orkufrek kęling. Fyrst žarf aš hreinsa öll efni śr gasinu, sem myndu frjósa viš hiš geysilįga hitastig. Gasiš sem kemur śr išrum jaršar er oft um 90% metangas, en afgangurinn eru önnur efnasambönd sem nį žarf burt til aš geta komiš gasinu ķ fljótandi form.

Fljótandi gasiš er unnt aš flytja langar leišir yfir śthöfin meš skipum. Į įfangastaš žarf aš umbreyta LNGinu aftur ķ loftkennt form. Žį er loks unnt aš koma žvķ til neytenda um hefšbundiš gasdreifikerfi. Allt žetta ferli gerir LNG ekki beint aš ódżrri orku - en er samt vķša talsvert ódżrara og hagkvęmara en aš flytja inn olķu.

US_Gas_Imports

LNG er m.ö.o. dżrara eldsneyti en venjulegt gas, sem fer beint ķ dreifingu um pķpulagnir veraldarinnar. En sökum žess hversu verš į olķu hefur fariš hękkandi undanfarin įr - og gasveršiš lķka - er nś ę betri bissness i LNG. Auk žess vilja mörg rķki einfaldlega auka fjölbreytni ķ notkun orkugjafa - og auka gasnotkun eins mikiš og mögulegt er, į kostnaš olķunnar.

Ef stór gaslind er fyrir hendi getur žaš žvķ gefiš góšan arš aš framleiša LNG. Og sigla meš žaš til landa, sem ekki geta fullnęgt gaseftirspurn sinni.

Lķklega er Japan besta dęmiš um kaupanda aš LNG. Žangaš er ekki unnt aš leiša gas eftir leišslum og žvķ žurfa Japanir aš kaupa gasiš ķ fljótandi formi. Ašrir stórir kaupendur LNG eru t.d. Sušur-Kórea og Taķvan. Svo og Spįnn, Mexķkó og fleiri rķki. Grafiš hér aš ofan sżnir aftur į móti gasinnflutning til Bandarķkjanna. Žar sést vel aš veruleg aukning hefur oršiš į influtningi į fljótandi gasi. Og žvķ er spįš aš žessi innflutningur vaxi hratt į nęstu įrum og įratugum.

Bandarķkin eiga grķšarlegar gaslindir og hafa einnig dęlt til sķn gasi frį Kanada. Į allra sķšustu įrum hefur gasiš oršiš ę įkjósanlegri kostur śt af žeirri einföldu stašreynd aš gasveršiš hefur veriš talsvert lęgra en olķuveršiš (m.v. orkumagniš). Auk žess losar gasnotkun miklu minna koldķoxķš en olķunotkun. Aukin gasnotkun į kostnaš olķunnar slęr žvķ tvęr flugur ķ einu höggi. Er ódżrari orka og losar minna CO2.

US_LNG-Imports-by-Country

Nś er svo komiš aš gasiš sem framleitt er innanlands og ķ Kanada fullnęgir vart eftirspurninni ķ Bandarķkjunum. Žvķ hefur innflutningur į LNG veriš aš aukast žar ķ landi.

Stór sérsmķšuš tankskip flytja nś fljótandi gas til Bandarķkjanna frį löndum eins og Karabķsku orkuparadķsinni Trķnidad og nokkrum Afrķkurķkjum. Žar eru t.d.  Alsķr, Egyptaland og Nķgerķa stórir seljendur. Og Qatar mun į nęstu įrum stórauka LNG-framleišslu sķna. Hvernig fór annars meš 25 milljarša fjįrfestingu Katarprinsins ķ Kaupžingi? Hann brosir varla nśna - nema kaupin hafi "gengiš til baka".

Sökum žess aš eftirspurn eftir gasi eykst nś um allan heim – og žaš mun hrašar en olķueftirspurnin – verša fjįrfestingar ķ LNG sķfellt įhugaveršari. Bęši ķ vinnslu, flutningum og geymslu.

Onassis_Callas

Sumir bśast viš žvķ aš sį hluti orkugeirans sem muni vaxa hrašast į nęstu įrum, sé einmitt LNG. Hafandi ķ huga hvernig Onassis varš billjóner af žvķ aš sjį fyrir aukna olķueftirspurn eftir heimsstyrjöldina sķšari og vešja į stór olķutankskip, gęti nś veriš rétti tķminn aš setja pening ķ smķši nokkurra LNG-skipa. Kannski ekki sķst skipa sem rįša viš aš sigla į hafķsslóš. Og geta flutt fljótandi gas frį noršursvęšum Rśsslands og Noregs, til hungrašra gasneytenda śt um allan heim.

Ķ žessu sambandi er vert aš hafa ķ huga, aš nś eru horfur į aš senn byrji vinnsla į tveimur grķšarlegum gaslindum ķ nįgrenni Ķslands. Og śtlit er fyrir aš stórum hluta žess gass verši umbreytt ķ LNG.

goliat

Žetta er annars vegar Shtokman-lind Rśssana noršur af Kólaskaga - gaslindin, sem alžjóšlegi orkugeirinn horfir nś hungrušum augum til. Og hins vegar er gasverkefni sem er lengra komiš og stendur okkur ennžį nęr – ž.e. svęšiš vestur af Noregi sem kennt er viš Mjallhvķti. Sem viršist jafnvel geta oršiš enn betra ęvintżri en Tröllasvęšiš, sunnar ķ norsku lögsögunni. Sem Orkubloggiš fjallaši um ķ sķšustu fęrslu.

Jį - žaš veršur brįšum skolliš į LNG-ęši skammt fyrir noršaustan okkur. En sem fyrri daginn, mun Ķsland lķklega ekki sķna žeirri uppbyggingu neinn įhuga. Hér hafa stjórnvöld ķ gegnum tķšina agerlega vanrękt aš hjįlpa ķslenskum fyrirtękjum aš verša žįtttakendur ķ orkuęvintżrinu ķ Noršursjó. Sem nś er einnig komiš innķ fęreysku lögsöguna og Barentshafiš. Hér hefši strax fyrir 30 įrum įtt aš beina Hįskóla Ķslands ķ žann farveg aš verša sérhęfšur Orkuhįskóli. Ķ stašinn sitjum viš uppi meš žrjįr eša jafnvel fjórar lagadeildir ķ landinu. Og skrilljón višskiptafręšinga. Athyglisverš menntastefna. Geisp.

Žrišja stóra gassvęšiš, sem mun ķ framtķšinni verša mikil uppspretta fyrir LNG, er aušvitaš hiš alręmda Sakhalin-verkefni austast ķ Rśsskķ. Žar sem Shell hefur veriš ķ miklum slag viš Rśssana hjį Gazprom. Sś gaslind veršur mikilvęg fyrir t.d. Japani og Sušur-Kóreu.

onassis_kennedy_wedEkki er vandséš aš eftirspurn eftir risastórum LNG-tankskipum mun aukast mikiš ķ nįinni framtķš. Einhvern sem langar aš setja pening ķ smķši slķkra skipa? Sem kunna aš margfaldast ķ verši į fįeinum įrum. Gleymum ekki hvernig Ari Onassis aušgašist į stóru olķutankskipunum!


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Gušmundur Įsgeirsson

Sęll. Kannast žś viš kenningar um aš hugsanlega séu olķa og jaršgas ekki bara afuršir af plöntuleifum, heldur verši lķka til ķ stórum stķl ķ išrum jaršar vegna samspils hita og žrżstings viš įkvešnar tegundir djśpbergs? (Theory of Abiogenic petroleum origin) Kenning žessi nżtur telst ekki meirihlutavišhorf ķ vķsindasamfélaginu, en ef eitthvaš er til ķ žessu žį vęru sennilega flestar kenningar um yfirvofandi olķužurrš ómerkar meš öllu. Žeir eru samt fleiri sem trśa žvķ aš viš veršum brįšum bśin meš alla olķu sem hefur oršiš til į jöršinni sķšustu tugi milljóna įra, eša hvaš? Ef žś hefur einhverja skošun į žessu vęri forvitnilegt aš sjį athugasemdir žķnar um žaš.

Bestu kvešjur og takk fyrir vandašar greinar žķnar um orkumįl.

Gušmundur Įsgeirsson, 30.10.2008 kl. 23:03

2 Smįmynd: haraldurhar

  Žaš er nęgt framboš į skipum LNG, og hafa fragtir žeirra veriš aš lękka sl. mįnuši, dregiš hefur verulega į innfluttu LNG gasi til Bandarķkjanna, meira segja hef ég séš humyndir um“śtfluting į LNG, en eins og žś eflaust veist žį hefur nż tękni ķ borunum leitt til framleišsluaukingar į gasi, og žį sérstaklega į žremur svęšum er innihalda Shale.

  Hugmyndir hafa veriš upp aš leggja leišslu yfir Barenthafiš og tengja framleišlu Rśssa viš lagnir ķ Alaska.  Einnig hefur veriš talaš um aš gera jaršgöng undir Barenthafiš og opna žar möguleika į fluting gas og fleira į markaši ķ US.

haraldurhar, 30.10.2008 kl. 23:59

3 identicon

Sammįla žér, Ketill.  Ég skil ekki af hverju ķslensk stjórnvöld hafa veriš svona įhugalaus um žaš aš finna jaršefnaeldsneyti hér viš land.  Ef ég mun rétt aš žį birtu Sovétmenn gögn įriš 1973 sem sżndu aš jaršlög hér fyrir norš-austan land bentu til aš hér vęri etv. jaršefnaeldsneyti ķ hafsbotninum.  Sķšan eru lišin mörg įr.  Į mešan hafa fręndur vorir og miklir vinir, Fęreyingar, fyrir löngu byrjašir aš vinna aš žessum mįlum ķ sinni lögsögu, eša fyrir svona 15 įrum sķšan. 

Lķklega skżringu į žessu įhugaleysi okkar er žaš, aš žar sem aš hugsanleg svęši hér viš land eru śti fyrir norš-austurlandi, en ekki fyrir suš-vestan land, žį sé enginn įhugi į žessu, žvķ jś öll starfsemi sem hugsanlegri olķuvinnsla hefši ķ för meš sér, myndi eiga sér staš ķ sveitarfélögum į norš-austurlandi eins og t.d Žórshöfn, Raufarhöfn, Bakkafirši og Vopnafirši, og žaš vill jś enginn rįšamašur byggja upp svoleišis krummaskuš.  Öll uppbygging į jś aš vera į höfušborgarsvęšinu, sjįšu nś til.

Ekki mį heldur gleyma žvķ aš įn nokkurs efa munu jś umhverfissinnar rķsa upp į afturlappirnar ef žaš kęmi ķ ljós aš vinnanleg olķa og gas vęru hér viš land.  Žar kęma nįttśrulega fram sjónarmiš um aš mikil mengun yrši vegna žessa.  Nś ef žeim sjónarmišum yrši rutt śr vegi, kęmu umhverfissinnar meš rök um aš hér vęru um einstök hafsvęši aš ręša, sem ekki mętti hrófla viš og aš betra vęri žvķ aš geyma olķuna į hafsbotni.  Og til aš setja punktinn yfir i-iš, kęmu umhverfissinnar meš žau rök og olķu- og gasnotkun myndi fara jś fara minnkandi į komandi įratugum og žvķ myndi ekki borga sig aš hefja olķuvinnslu hér viš land.  Viš ęttum jś heldur aš vešja į hugvit og feršamennsku.  Viš gętum žess vegna siglt meš feršamenn um žessi hafsvęši og sagt žeim aš žar undir vęru einstök ósnortin olķusvęši. 

Aš öllu grķni slepptu, Ketill, žį eru žessi framtķšarsżn žķn um tankskip fyrir fljótandi gas, alveg brįšsnjöll.  Ég er alveg sammįla žér aš žaš er mikil framtķš ķ žessu.  

Einar Žorkelsson (IP-tala skrįš) 31.10.2008 kl. 08:20

4 Smįmynd: Hagbaršur

Mjög įhugaveršar greinar hjį žér um orkumįl. Ég tek undir meš žér aš ég tel aš viš ęttum nśna aš endurskoša hvaš viš erum aš gera og hvaš viš höfum veriš aš gera. Nęrtękt dęmi ķ mķnum huga er t.d. aš viš höfum ekkert tekiš žįtt eša reynt aš taka žįtt ķ "olķuęvintżrinu" į N-Atlantshafi. Eins og žś veist manna best aš žį kallar sś grein bęši eftir hugviti og aš geta smķšaš og višhaldiš hlutum. Viš litum aldrei į žetta sem tękifęri žó aš žessi stórkostlega uppbygging vęri nįnast ķ tśnfętinum. Į "kerfisbundinn" hįtt höfum viš frekar flęmt śr landi eša sett į hausinn fyrirtęki sem įšur gįtu smķšaš śr jįrni og lķklegast er ķ dag "hlutfallslega" minni žekking hér en var um mišja sķšustu öld. Žessu žurfum viš aš breyta og leggja įherslu į aš virkja alla žį žekkingu sem viš höfum. Žaš eru mörg tękifęri sem viš höfum."Einfalt" verkefni vęri t.d. aš endurgera borstangir fyrir olķuišnašinn hér į landi, sem er grķšarlega mikill "business" annaš vęri t.d. aš "splęsa" saman hįskólunum hérna og ķ Noregi til hįtęknilegra verkefna fyrir olķuišnašinn, jaršfręši/verkfręši og hįtęknismķši. Ķ raun vęri kannski betra aš fį žróunarašstoš frį Noršmönnum frekar en aš žeir veittu okkur lįn til aš styrkja viš žrautarvarasjóšinn. Žaš yrši žį a.m.k. trygging fyrir žvķ aš ašstošin leiddi til einhverjar uppbyggingar frekar en aš hinir misvitru rįšmenn okkar nżttu fjįrmagniš til mótvęgisašgerša sem fęlust ķ aš mįla skśr į Grenivķk eša aš fjölga ķ lögreglunni į Stöšvarfirši.

Hagbaršur, 31.10.2008 kl. 08:47

5 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Žaš er aušvitaš hįrrétt aš nóg er til af skipum til lng-flutninga. Enda er ekki rįšist ķ lng-vinnslu, nema um leiš bęši aš tryggja sér kaupanda aš gasinu til langs tķma og panta nż skip til flutninganna. Žaš mį hvergi vanta ķ kešjuna.

En ef spįr um samdrįtt ķ olķuframleišslu rętast og gaslindirnar undir ķshafinu reynast jafnvel meiri en menn bśast viš, er mögulegt aš bęši framboš og eftirspurn eftir lng aukist snögglega. Žį gęti oršiš tķmabundin stķfla, vegna of fįrra skipa. Og veröldin okkar er aldrei ķ eilķfu jafnvęgi.

Žaš er lķka hįrrétt aš innflutningur į lng til Bandarķkjanna veršur minni 2008 en var 2007. Miklu minni. Sem er ķ takt viš efnahagsįstandiš. Til lengri tķma litiš leyfi ég mér žó aš fullyrša aš innflutningurinn muni aukast į nż - og fljótlega slį metiš frį 2007.

Svo er žaš efinn um hver sé uppspretta olķu og gass. Ég hallast nś aš žeirri kenningu, aš žetta gums sé til oršiš śr lķfręnum setlögum. Žetta eins og margt annaš veršur lķklega seint sannaš. En eigum viš kannski aš segja aš žessi kenning sé "beyond reasonable doubt"?

Ketill Sigurjónsson, 31.10.2008 kl. 08:56

6 Smįmynd: haraldurhar

Sęll Ketill.

   Eg gleymdi aš žakka fyrir afar įhugaverš blogg žķn um orkumįl.  Eg hef fylgst meš LNG sķšan um sl. aldamót, en žį keypti ég hlutabréf ķ Golar, sem į einn stęrsta flota LNG skipa, taldi žegar ég keypti aš žetta vęri aršvęnlegur kostur, og tel reyndar enn.  Žolinmęši er dyggš.

haraldurhar, 31.10.2008 kl. 18:01

7 Smįmynd: Ķvar Pįlsson

Hafšu aftur žökk fyrir hnitmišaša, fręšandi og skemmtilega grein, Ketill. Žaš er mikil gęfa aš žś skyldir ekki gefast upp į žessu eins og žś bošašir nżlega. Žessi praktķska nįlgun ķ léttum dśr gęti jafnvel gert bókhald įhugavert!

Samstarf viš Noršmenn į olķu- og gas- sviši gęti įn efa komiš okkur į farsęldarbraut ķ žessu, žótt aš lśšu- og lönguveiši- samstarfiš viš žį hafi eytt stofnunum ķ hafinu! Eins og stašan er nśna žį fengjum viš aldrei fjįrmögnun į skaplegu verši ella og ómögulegt er aš lįta olķufélögin rįša žessu alfariš ein. Amk. gęti boltinn fariš aš rślla ef žetta vęri helsta tromp oggar ķ samstarfi viš Noršmenn um aušlinda-og öryggismįl.

Ķvar Pįlsson, 2.11.2008 kl. 12:10

8 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Takk fyrir skilaboš. Vegna olķuleitar viš Ķsland hefur mér borist til eyrna frį mönnum ķ olķuišnašinum, aš einungis žau olķufélög sem hafa slatta inni į bankabókinni, muni sękjast eftir leyfum į Drekasvęšinu. Öll fjįrmögnun er erfiš nśna og žetta gęti t.d. śtilokaš mörg smęrri félögin.

Ketill Sigurjónsson, 4.11.2008 kl. 14:26

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband