Sólveig & Gassled

Ķ fęrslu Orkubloggsins fyrr ķ sumar um norsku gullgeršarvélina var fjallaš um ępandi hagnaš Noršmanna af gassölu sinni - og um kvartanir franskra og žżskra orkufyrirtękja vegna veršsins sem žau žurfa aš punga śt fyrir norska gasiš. 

abu-dhabi-investment-authority-logo

Ķ umręddri fęrslu um norska gasiš, var einnig minnst į žaš hvernig olķusjóšur arabanna ķ Abu Dhabi (Abu Dhabi Investment Authority) mįtti gefa eftir efsta sętiš į listanum yfir stęrstu fjįrfestingasjóši veraldar. Žegar norski Olķusjóšurinn, Statens Pensjonsfond Utland (SPU) komst ķ efsta sętiš meš veršmęti upp į 3.100 milljarša norskra króna. 

Ķ žessu sambandi er skemmtilegt aš umręddur fjįrfestingasjóšur olķuljśflinganna ķ Abu Dhabi įtti nżlega stórvišskipti viš Noršmenn. Ž.e. viš norska olķufyrirtękiš Statoil. Žau višskipti fólust ķ žvķ aš Abu Dhabi Investment Authority keypti stóran hlut ķ norsku gasleišslunum ķ Noršursjó. Og žaš eru einmitt žessar grķšarlegu gaslagnir sem eru umfjöllunarefni Orkubloggsins ķ dag:

 

I.  Gasleišslurnar ķ Noršursjó. 

Sala Noršmanna į gasi hefur aukist mjög ķ sķšustu įrum. Alls kemur nś um 15% af öllu žvķ gasi sem notaš er ķ Evrópu frį Noregi. Ķ sumum löndum ķ V-Evrópu er hlutfall norska gassins allt aš 35%!

norway-gassco-pipes.png

Nęstum allt žetta óhemjumikla gas frį vinnslusvęšunum į norska landgrunninu er flutt til meginlands Evrópu um nešansjįvarlagnir sem liggja eftir botni Noršursjįvar. Og norskar gasleišslur nį ekki ašeins til meginlandsins, heldur teygja žęr sig lķka til Bretlandseyja (sbr. kortiš hér til hlišar).

Norska olķufélagiš Statoil var nżveriš aš skrifa undir enn einn gassölusamninginn og ķ žetta sinn viš eitt helsta orkufyrirtękiš ķ Skotlandi. Žetta er athyglisvert žegar haft er ķ huga aš öll helstu kolvetnissvęši Breta eru ķ Noršursjó skammt utan strönd Skotlands. Žetta er til marks um hversu gasvinnslu Breta fer nś hratt hnignandi og žeir, rétt eins og flest rķkin į meginlandi Evrópu, eru aš verša sķfellt hįšari innfluttu gasi. Norsku, rśssnesku og alsķrsku gasi.

 

II.  Gassled & Gassco. 

Lengi vel var žetta ęšakerfi gasframleišslu Noregs rekiš af vinnslufyrirtękjunum sjįlfum. En įriš 2001 voru allar gaslagnirnar į norska landgrunninu settar inn ķ nżtt fyrirtęki, sem kallaš var Gassled. 

langeled-2.jpg

Žetta var gert aš kröfu (eša skv. "tilmęlum") norska rķkisins. Ķ dag er Gassled eigandi aš öllum gaslögnum sem liggja frį norska landgrunninu og flytja gas til višskiptavina gasvinnslufyrirtękjanna ķ Evrópu. Gassled er vel aš merkja eingöngu eignarhaldsfélag - og eignirnar eru viškomandi gasleišslur. Til žess aš sjį um reksturinn į gasleišslukerfi Gassled var svo stofnaš annaš fyrirtęki. Žaš fyrirtęki er alfariš ķ eigu norska rķkisins og heitir Gassco.

Žegar Gassled var stofnaš fyrir sléttum įratug sķšan uršu öll žau fyrirtęki sem stundušu gasvinnslu į norska landgrunninu einfaldlega hluthafar ķ hinu nżja fyrirtęki (ķ samręmi viš žaš sem viškomandi fyrirtęki höfšu lagt til uppbyggingar į eigin gasleišslum). Žar var norska rķkiš langstęrst meš samtals u.ž.b. 75% hlut; annars vegar ķ gegnum Statoil (tęplega 30% hluti) og hins vegar ķ gegnum Petoro (meš um 45% hlut - en um Petoro var einmitt fjallaš ķ einni fęrslu Orkubloggsins fyrr ķ sumar).

 

III.  Arabarnir kaupa ķ Gassled - Sólveig veršur til. 

Lengst af hefur Gassled sem sagt veriš ķ um 75% eigu Statoil og Petoro samanlagt. Afgangur hlutabréfanna hefur svo veriš ķ eigu żmissa annarra fyrirtękja sem koma aš gasvinnslu ķ lögsögu Noršmanna. Žar mį nefn franska Total, sem į um 6% ķ gaslagnakerfinu, bresk-hollenska Shell į um 5% og ķtalska Eni į um 1,5% - auk nokkurra annarra norskra og śtlendra fyrirtękja sem eru meš minni hlut.

gassco-emden-terminal.jpg

Gasflutningakerfi Noršmanna hefur žvķ aš stęrstu leyti veriš ķ eigu žeirra sjįlfra (um 75%). En fyrir um tveimur mįnušum - einmitt žegar Orkubloggarinn var aš spóka sig ķ Noregi - uršu žau tķšindi aš Statoil seldi mestallan hlut sinn ķ Gassled! Og kaupandinn var enginn annar en įšurnefndur olķusjóšur arabanna ķ furstadęminu Abu DhabiAbu Dhabi Investment Authority.

Žarna er eftir talsveršu aš slęgjast. Um leišslur žessa tķu įra gamla gaslagnafyrirtękis fer nś, sem fyrr segir, u.ž.b. 15% af öllu žvķ gasi sem notaš er ķ Evrópu. Į sķšasta įri (2010) var velta Gassled rśmir 27 milljaršar NOK (um 570 milljaršar ISK). Sem er vel aš merkja einungis flutningskostnašur vegna gassins sem streymir frį Noregi. Sjįlfir įlķta Noršmenn aš flutningar į vegum Gassled muni aukast um allt aš 25-30% įnęstu tķu įrum og verši žį um 130 milljaršar rśmmetra af gasi į įri.

abu_dhabi-investment-authority-secrecy.jpg

Nś kunna einhverjir aš spyrja sig hvort Noršmenn séu oršnir alveg spinnegal aš selja einhverjum dularfullum aröbum svo stóran hluta ķ žessu ęšakerfi norska efnahagslķfsins? Minnumst žess žegar ašrir arabķskir aurar, nefnilega fjįrfestingasjóšur frį öšru furstadęmi ķ UAE (Dubai) ętlaši aš kaupa nokkrar hafnir ķ Bandarķkjunum fyrir fįeinum įrum. Žį varš hreinlega allt vitlaust žar vestra og žaš endaši meš žvķ aš Dśbęjarnir hröktust burt. Žaš var svo bandarķski trygginga- og fjįrmįlarisinn AIG sem hirti hafnargóssiš - įšur en hann sjįlfur reyndar féll meš braki og brestum eins og alręmt er.

Noršmenn viršast ekki vera alveg eins viškvęmir fyrir arabķskri fjįrfestingu eins og Bandarķkjamenn og sjį barrrasta sölu Statoil į hlut sķnum ķ Gassled sem nokkuš góšan dķl. Žaš er lķka vel aš merkja svo aš meirihluti Gassled veršur įfram ķ norskum höndum. Af žvķ Statoil heldur eftir um 5% hlut (selur sem sagt um 25% en įtti um 30%). Meš žessum eignarhlut Statoil įsamt hlut Petoro rįša Noršmenn žvķ įfram rétt rśmlega 50% ķ Gassled. Og sökum žess aš Petoro er alfariš ķ eigu norska rķkisins og norska rķkiš į um 70% i Statoil, er augljóst aš Noršmenn munu įfram rįša žvķ sem žeir vilja ķ sambandi viš Gassled. 

norsk-prins-prinsesse-2

Kaupandinn aš žessum 25% eignarhluti ķ gaslögnum Gassled ķ Noršursjó er sérstakt nżstofnaš fyrirtęki, sem nefnist hinu notalega norręna nafni Sólveig. Eša réttara sagt Solveig Gas Norway. Žó svo Arabarnir frį Abu Dhabi séu stór eignarašili ķ Sólveigu er hśn samt alls ekki hreinręktuš Arabastślka. Fjįrfestingasjóšurinn frį Abu Dhabi er nefnilega einungis fjóršungseigandi ķ Solveig Gas Norway.

Mešeigendur Arabanna aš fyrirtękinu eru tveir ašrir "śtlendingar"; annars vegar risastór kanadķskur eftirlaunasjóšur sem kallast Canada Pension Plan Investment Board (30%) og hins vegar žżski tryggingarisinn Allianz (30%). Abu Dhabi Investment Authority eša olķsjóšur arabanna ķ Abu Dhabi er žvķ ķ reynd bara fylgisveinn vestręnna lķfeyris- og tryggingapeninga ķ žessum kaupum Sólveigar į 25% hlut ķ Gassled.

abu-dhabi_sheikh-ahmed-bin-zayed-al-nahyan-2.jpg

Žaš er sjeikinn gešžekki Ahmed bin Zayed Al Nahyan sem er ķ forsvari fyrir fjįrfestingu Arabanna frį Abu Dhabi ķ Gassled. Margir bśast reyndar viš žvķ aš arabarnir horfi til žess aš kaupa brįtt meira ķ žessu mikilvęga gasflutningafyrirtęki - hvort svo sem žaš yrši žį af Total eša öšrum minni hluthöfum. Slķk kaup gętu lķka oršiš meš aškomu Sólveigar. 

Žaš viršist a.m.k. vera mikill įhugi mešal fjįrfestingasjóša vķša um heim į gasęšakerfinu sem Gassled rekur ķ Noršursjó. Abu Dhabi & félagar eru nefnilega ekki fyrstu fjįrfestingasjóširinir sem kaupa ķ Gassled. Ķ fyrra (2010) seldi ExxonMobil sinn hluta ķ fyrirtękinu (um 8%) til tveggja stórra fjįrfestingasjóša; annars vegar sjóšs ķ eigu svissneska UBS og hins vegar til franska CDC Infrastructure. Žetta er vęntanlega vķsbending um aš menn sjįi gasleišslur sem flytja norskt gas til Evrópu sem eitthvert hundtryggasta og öruggasta brownfield sem fyrirfinnst ķ heimi hér. En um leiš aš žetta sé fjįrfesting sem kannski sķšur henti orkufyrirtękjum sem eru skrįš į markaši - fyrirtękja sem eru vęntanlega mun įhęttusęknari heldur en stórir fjįrfestingasjóšir ķ eigu rķkja, lķfeyrissjóša eša tryggingafélaga.

gassco_logo

Meš kaupum Solveig Gas Norway į 25% hlut ķ Gassled veršur hįtt ķ žrišjungur af hlutabréfunum ķ fyrirtękinu komin ķ hendur erlendra fjįrfestingasjóša. Öll višskipti meš eignarhluti ķ Gassled eru vel aš merkja hįš blessun norskra stjórnvalda. Auk žess er öll umsżslan meš eignir Gassled, sem fyrr segir, ķ höndum norska rķkisfyrirtękisins Gassco. Og öll verš į gasflutningunum um leišslur Gassled eru hįš samžykki norskra stjórnvalda. Noršmenn eru žvķ langt ķ frį bśnir afsala sér yfirrįšum yfir gaslagnakerfinu, žó svo žeir leyfi śtlendingum aš įvaxta žar sitt pund. Skemmtilegt višskiptamódel sem Norsararnir hafa žarna komiš į fót.

norway_troll-platform-01.png

Og hvaš sem lķšur eignarhaldi į Gassled, žį mun norskt gas įfram streyma hindrunarlaust um nešansjįvarlagnirnar ķ Noršursjó um langa framtķš. Nś er reyndar svo komiš aš ę fleiri spį žvķ aš 21. öldin verši ekki öld endurnżjanlegrar orku, heldur öldin sem gas verši helsti orkugjafi mannkyns. Nś er bara aš krossa fingur og vona aš meš ķ žeim ljśfa leik verši lķka alveg glįs af gasi frį ķslenska Drekasvęšinu. Vonandi tekst loks aš nį žokkalegum įrangri af śtboši leitarleyfa žar į bę.

 


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Ketill Sigurjónsson

Žaš er ekki bara Orkubloggiš sem hefur įhuga į Gassled. Žęr fréttir voru aš birtast aš Shell, sem įtt hefur rétt rśmlega 5% eignarhlut ķ Gassled, var aš selja žann hlut. Kaupandinn er kanadķskur lķfyerissjóšur, sem kallast Public Sector Pension Investment Board (sem er einskonar "Lķfeyrissjóšur starfsmanna rķkisins" ķ Kanada). Kaupveršiš er sagt vera rétt tępir 4 milljaršar NOK eša um 720 milljónir USD. Sé žaš veršmat uppfęrt óbreytt į Gassled ķ heild, žį er veršmęti Gassled um 14,5 milljaršar USD!

Frétt ķ FT: http://www.ft.com/intl/cms/s/0/83f86f4c-d4a7-11e0-a42b-00144feab49a.html#axzz1WQDavZ3O

Frétt ķ norska Aftonbladet: http://www.aftenbladet.no/energi/Shell-selger-seg-ut-av-Gassled-2858978.html

Ketill Sigurjónsson, 2.9.2011 kl. 12:08

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband