Áróðursvélar áliðnaðarins

Everyone in the United States is at Risk Right Now!

Þannig segir ábúðamikil rödd í nýju myndbandi frá s.k. China Trade Taskforce. Framsetningin þar er vægast sagt áróðurskennd. Umfjöllunarefnið er álútflutningur kínverskra álframleiðenda. En myndefnið eru kínverskir hermenn annars vegar og óbreyttir bandarískir verkamenn hins vegar. Þar sem rauðliðarnir kínversku eru settir fram sem ógnun við almenna starfsmenn í bandarísku álveri. Og að baki hljómar tónlist sem gæti sómt sér vel í auglýsingu um forsetaframboð Donald Trump.

Tilgangurinn með myndbandinu, ásamt fleiri ámóta myndböndum, er að þrýsta á bandarísk stjórnvöld til að bregðast við vaxandi innflutningi á áli frá Kína. Að sögn fréttaveitunnar Reuters er það reyndar einungis eitt fyrirtæki sem stendur að baki þessum áróðri eða póltíska þrýstingi China Trade Taskforce. Það er góðkunningi okkar Íslendinga; Century Aluminum. Sem er álarmur hrávörurisans Glencore.

Álver í Bandaríkjunum finna nú mörg illilega fyrir lækkandi álverði. Enda hefur verið viðvarandi offramboð af áli í heiminum í mörg ár. Ekki er langt síðan vestræni áliðnaðurinn ætlaði sér að hagnast á aukinni álnotkun í Kína. Þar fór Rio Tinto fremst í flokki þegar það yfirbauð Alcoa í kapphlaupi þeirra um álrisann Alcan árið 2007. En það dæmi snerist heldur betur við, því kínverski áliðnaðurinn óx hraðar en nokkurn óraði fyrir og Rio Tinto Alcan varð að afskrifa tugi milljarða dollara vegna kaupanna á Alcan. Og vegna efnahagsslaka sem nú er kominn í Kína fer nú álútflutningur frá Kína vaxandi.

Afleiðingin er lágt álverð. Sem leitt hefur til óvenjulegrar stöðu hjá bandarískum álverum í eigu fyrirtækja eins og Century Aluminum/Glencore eða Alcoa. Bæði þessi fyrirtæki, Alcoa og Century, hafa löngum notið mikils hagnaðar af álframleiðslu og þá látið sér nægja að vola undan skattlagningu. En um leið og harðnar á dalnum er freistandi að kalla hið opinbera til aðstoðar - rétt eins og þegar stórbankar hafa farið óvarlega. Og nú er biðlað til bandarískra stjórnvalda um að vernda bandarísk störf með því að hamla gegn innflutningi á áli frá Kína.

Century Aluminum og líka Alcoa er eðlilega þvert um geð að þurfa að draga úr álframleiðslu sinni í Bandaríkjunum. Því það leiðir til virðisrýrnunar fyrirtækjanna og lækkandi hlutabréfaverðs. Þess vegna er nú hafinn mikill lobbýismi þarna vestra til að fá bandarísk stjórnvöld til að skerast í leikinn. Því er borið við að kínversk álframleiðsla sé ríkisstyrkt af kommúnistastjórninni og að þar með sé brotið gegn alþjóðlegum viðskiptareglum. Hvort þetta á við rök að styðjast er óljóst. Hvarvetna um heiminn nýtur áliðnaður alls konar opinberra ívilnana og ekki augljóst að opinber stuðningur í Kína sé þvílíkur að það brjóti gegn alþjóðlegum reglum um viðskiptahætti.

Þar að auki eru langflest nýjustu og hagkvæmustu álver heimsins í Kína. Það virðist því allt eins mega álykta sem svo að vestræni áliðnaðurinn hafi orðið undir í samkeppni við kínverskan áliðnað. Og verði að sætta sig við það. En það verður fróðlegt að fylgjast með því hvort Century mun hafa erindi sem erfiði í að fá bandarísk stjórnvöld til að skerast í leikinn og sporna gegn því að kínverskt ál sé selt til bandarískra framleiðslufyrirtækja. Slík framleiðslufyrirtæki kunna því sennilega ágætlega að eiga aðgang að ódýru áli. Og eru sennilega lítt spennt yfir því að stjórnvöld takmarki aðgang þeirra að alþjóðlegum álmörkuðum. Þarna eru því ólíkir hagsmunir uppi og alls ekki víst hvernig bandarísk stjórnvöld líta á málið.

Lesendur skuli hafa það í huga að áróðursmyndbönd Century, undir merkjum China Trade Taskforce, eru kannski ekki alveg jafn bómullarmjúk eins og áróður álfyrirtækjanna hérlendis. En allt er þetta af sama meiði. Þannig eru áróðurssíður á Facebook undir sætum titlum eins og „Auðlindir okkar“ og „Atvinna og iðnaður“ duglegir boðberar villandi upplýsinga, bersýnilega í þeim tilgangi að villa um fyrir almenningi og vera áróður fyrir stóriðju. Og kannski bara tímaspursmál hvenær við fáum að sjá ennþá ýktari og dramatískari áróður frá áliðnaðinum hér - í anda China Trade Taskforce. Það eru reyndar einungis fáeinir dagar síðan lesa mátti ruglukollagrein á vef mbl.is um að lækka beri orkuverð til álversins í Straumsvík til að hjálpa fyrirtækinu. Jamm - sumum þykir það góð hugmynd að ríkisfyrirtækið Landsvirkjun sé notað til að færa tekjur frá ríkinu og þar með almenningi til útlends álfyrirtækis. Skemmtilegt.

Athugasemdir

[Ketill Sigurjónsson, 6.11.2015 kl. 08:05]

Um hálftíma eftir að þessi færsla birtist, birti FT grein um sama mál. Sjá hér:
http://www.ft.com/intl/cms/s/0/730339fc-82df-11e5-a01c-8650859a4767.html#axzz3qeKWXsoi

Þar kemur fram að það sé almannatengsla- og ráðgjafafyrirtækið McBee Strategic sem hafi verið ráðið til þessarar herferðar, sem kallast China Trade Taskforce.

Í frétt FT kemur einnig fram að félag bandarískra álframleiðenda sé ekki þátttakandi í þessu með Century og greinilegt að þarna er ágreiningur um leiðir. En þetta er mjög í anda Century, sem er þekkt fyrir agressív vinnubrögð.

Menn geta svo velt fyrir sér hver það er sem stendur að baki áróðursskrifum hér á landi til handa álverunum allt frá því snemma sumars. Ágúst Hafberg, framkvæmdastjóri hjá Norðuráli, byrjaði reyndar þau skrif. Em skreið í felur eftir svargrein mína þar sem ítarlega var rakið hvernig Ágúst beitti blekkingum og rangfærslum. Síðan þá hefur það verið í höndum annarra leigupenna Norðuráls að breiða út rangfærslurnar.