Golíat siglir umhverfis hnöttinn

„Tíminn líður hratt á gervihnattaöld, hraðar sérhvern dag, hraðar sérhvert kvöld“. Söng Pálmi Gunnarsson hér í Den. Orkubloggarinn tekur undir þessi orð. Því það er líkt og gerst hafi í gær að bloggarinn fjallaði um upphafið að nýju olíuævintýri Norðmanna; olíuna lengst norður í Barentshafi.

Reyndin er þó sú að það eru liðin rúm sex ár síðan fjallað var um Golíat hér á Orkublogginu. Og nú er loksins komið að því að vinnslan hefjist. Því rétt í þessu var verið að koma risastórum olíuborpallinum fyrir á sérstökum ofurpramma austur í skipasmíðastöðinni Ulsan á suðausturströnd Suður-Kóreu. Og hefst nú æði löng sigling þarna frá skipasmíðastöð Hyundai allt suður fyrir Góðrarvonahöfða og svo norður eftir endilöngu Atlantshafi og allt norður í Barentshaf.

Þar, um 50 sjómílur norður af Hammerfest, verður pallurinn tjóðraður niður og byrjað að sækja svarta gullið úr djúpi ævafornra jarðlaga langt undir hafsbotninum. Hafdýpið á svæðinu er um 350-400 m, en sjálf olían liggur þar undir u.þ.b. 700-1.400 m undir hafsbotninum. 

Þarna verður pallurinn tengdur flóknu kerfi borhola á sjálfum hafsbotninum. En Golíat-pallurinn er ekki aðeins fljótandi undrabor, heldur líka vinnslustöð (FPSO). Þetta er því gríðarleg fjárfesting - og því miður hefur þetta mikla verkefni verið þjakað of kostnaði og töfum. Kostnaðaráætlun hefur rokið úr um 4 milljörðum USD og í um 7 milljarða USD, sem nemur næstum 800 milljörðum ISK! Það er því eins gott að vinnslan skili dágóðum tekjum.

Pallurinn hefur vinnslugetu sem nemur um 100 þúsund tunnum á dag og með pláss fyrir hátt í milljón tunnur af olíu. Það má því gera ráð fyrir að olíuskip komi og tæmi herlegheitin af tönkunum á innan við tíu daga fresti. Vonandi að það gefi á sjó!

Það er ítalski olíurisinn Eni sem er stærsti hluthafinn í Golíat-verkefninu (65%), en norska Statoil er einnig með stóran hlut (35%). Þess er vænst að vinnslan standi yfir í um 15 ár eða svo. Og að alls muni Golíat skila nettum 174 milljónum tunna af olíu. Miðað við olíuverð upp á 50 USD/tunnu gerir það tæpa 9 milljarða USD í tekjur. Að teknu tilliti til fjármagnskostnaðar virðist því á tæpasta vaði að dæmið gangi upp. En olíuverð á sjálfsagt eftir að hækka - og það nógu mikið til að verkefnið skili viðeigandi arðsemi. Það er auðvitað mikilvægt til að Golíat verði góð tekjulind fyrir olíusjóð Norðmanna.

Þar að auki kunna að finnast meiri lindir þarna í nágrenninu sem unnt verður að nýta pallinn til að vinna. En mikið hlýtur það samt að vera svekkjandi fyrir Eni og Statoil að sjá olíuverð hrynja í sama mund og þetta hátækniundur nú siglir á áfangastað í Norðurhöfum. Og fyrirtækin eiga alla samúð Orkubloggsins í harðri samkeppni sinni við sogrörasötrið vestur í Bandaríkjunum. Því það er ekki annað en hægt að dást að Golíat, sem mun standa sem útvörður mannkyns þarna langt í norðri. Og bara að vona að hinn íslenski Fáfnir verði brátt ráðinn til að þjónusta Golíat.

Svo má bæta hér við einni skemmtilegri staðreynd. Olíulindin kennd við Golíat er nokkuð stór - þó svo þetta sé ekki risalind enda er orðið mjög sjaldgæft að slíkar finnist (þ.e. olíulindir sem skila jafnvel milljarði tunna af olíu). Á degi hverjum notar heimurinn nú um 90 milljónir tunna af olíu eða rúmlega það. Þegar hugsað er til þess að kostnaðurinn við það að sækja stöffið þarna úr djúpinu á þessu eina vinnslusvæði jafngildir um 800 milljörðum ISK er svolítið magnað að öll olían sem unnin verður á Golíat myndi einungis nægja heiminum í tæplega tvo sólarhringa.