"Killing an Arab"

"Standing on the beach, with a gun in my hand. Starting at the sea, staring at the sand. Staring down the barrel, at the Arab on the ground. I can see his open mouth, but I hear no sound".

Allt sæmilega þroskað fólk man eftir laginu frábæra, "Killing an Arab" með Robert Smith og félögum í Cure. Textinn er ekki hugsaður sem skítkast um Araba frá hendi Cure, heldur er þetta tilvísun til atburða í skáldsögu Albert Camus; Útlendingurinn eða l'Étranger.

Allt sæmilega þroskað fólk veit reyndar líka að Persar eru ekki Arabar. En Bush veit auðvitað ekki neitt um nokkurn skapaðan hlut. Nema að hann og félagar hans þurfa að komast yfir olíulindir heimsins. Með öllum tiltækum ráðum. Í þessari færslu ætlar Orkubloggið aðeins að spá í Íran.

Fjölmiðlar hafa skilmerkilega greint frá "hræðilegum" áformum Íransstjórnar um að koma upp kjarnorkuverum. Ísraelar óttast að í reynd ætli Íranar að framleiða kjarnavopn. Og Bandaríkjamenn taka undir þetta og ýmislegt bendir til þess að Bandaríkin muni senn ráðast á Íran.

Þetta er allt hið versta mál. Öfgamennirnir sem stjórna Íran með harðri hendi eru vissulega vísir til alls. Á móti kemur að Íran hreinlega verður að úvega sér meiri orku. Og þá er kjarnorkan eðlilegur valkostur.

En hver er hin raunverulega ástæða þess að Bandaríkin viðra árás á Íran?

Það er nokkuð augljóst að Íran getur brátt staðið frammi fyrir algeru neyðarástandi í orkumálum. Þjóðin er í dag yfir 70 milljónir manna! Og fer hratt fjölgandi. Olíuframleiðslan vex aftur á móti engan veginn jafn hratt. Íran er afskaplega háð tekjum af olíu- og gasútflutningi sínum. Sem mest fer til Kína og Japan. Enn fremur er efnahagsástandið í landinu bágborið. Það er því hreinlega lífsnauðsynlegt fyrir Írana að framleiða meiri orku innan lands. Nefna má að Íranar standa framarlega í nýtingu vatnsorku. En til að fá raunverulegan og stóran valkost, er kjarnorkan kannski eðlilega það sem menn líta til.

Myndin hér sýnir vel hvernig olíuframleiðsla Írans hefur verið að dansa í kringum 4 milljón tunnur á dag síðustu árin. Íran, eins og mörg önnur olíuframleiðsluríki, virðist ekki geta aukið olíuframleiðsluna svo neinu nemi. Þrátt fyrir að nú bjóðist gott verð á markaðnum. Vísbendingar eru um að framleiðslan þar sé í hámarki. Ef Íran gæti aukið framleiðsluna myndi það tvímælalaust gerast, t.d. fyrir tilstilli fjárfestinga frá Kína.

Fjölgun írönsku þjóðarinnar og vonandi efnahagsuppgangur hennar í framtíðinni, mun leiða til þess að Íranar sjálfir þurfa að nota æ meiri orku. Það þýðir minni olíuútflutning og skertar tekjur. Þess vegna þurfa Íranar orku frá kjarnaverum. Þetta er ekki flókið. Og ekki ósanngjörn stefna.

En lítum burt frá kjarnorkuplönunum. Og skoðum einfaldlega strategískt mikilvægi Íran sem olíuframleiðanda.

Íran er einn allra stærsti olíuframleiðandi í heimi. Aðeins Sádarnir, Rússland og Bandaríkin framleiða meira af olíu. Íran er lika 4. stærsti olíuútflytjandinn. Einungis Saudi Arabía, Rússland og Noregur eru stærri. Það er því kannski ekki skrýtið þó Bush og félagar horfi löngunaraugum til Íran. Sem forðabúrs.

Vegna gífurlegra náttúruauðlinda í Íran ætti að vera hægt að leysa þetta mál. Jafnvel án kjarnorkuvera. Ég óttast þó að það sé þegar búið að ákveða "lausnina". Það verði innrás. En það er afskaplega ógeðfelld lausn. Íranar hljóta, eins og aðrar þjóðir, að eiga rétt til að ákveða hvaða orkulindir þeir nýta. Þeir hljóta líka að verða hvattir, eins og aðrir, til að minnka losun gróðurhúsalofttegunda, með því að leggja aukna áherslu á orkuframleiðslu sem hefur minni loftslagsáhrif. Sama hvað hver segir; kjarnorkan er og verður helsta lausnin til að sporna gegn losun koltvíoxíðs. A.m.k. þegar litið er til ca. næstu 50 ára. 

Ætli það sé ekki best að láta Cure enda þetta: "I can turn, or I can fire the gun. Staring at the sea, staring at the sun. Whichever I choose, it amounts to the same. Absolutely nothing!"

Leyniaðgerðir gegn Íran auknar

Athugasemdir

[umhugsun (IP-tala skráð) 30.6.2008 kl. 12:06]

Sæll Ketill,

Fræðilega séð og ef við tökum yfirlýsta stefnu og markmið Íransstjórnar og klerka-klíkunar út úr dæminu, þá er og væri 100% ekkert að því að Íranir kæmu sér upp kjarnorkuverum í friðsamlegum tilgangi og jafnvel að þeir kæmu sér upp kjarnorku vopnum ef þeir hefðu áhuga á því. verði þeim að góðu.

Þar sem hnífurinn stendur í kúnni, er sú staðreynd að ráðamönnum í Íran í dag er hreinlega ekki treystandi fyrir kjarnorkuvopnum og það vita Ísraelar og það vita Bandaríkjamenn. Eins vinsælt og "PC" og það kann að vera að formæla BNA og Ísrael fyrir grimmd og árásagirnd þá er það varla samanburðarhæft við þann möguleika að gefa mönnum, með þau yfirlýstu markmið að útrýma öðrum þjóðum sbr. yfirlýsingar forseta Írans um Ísrael. Það vita það flestir sem vilja vita að Ísraelar búa núþegar yfir kjarnorkuvopnum og ég verð að lýsa þeirri skoðun minni að það væri sennilega ekki mikið eftir af nágrönnum þeirra ef Ísraelar hefðu svipuð viðhorf til lífs og nágrannar þeirra boða.

Við skulum hugleiða þetta aðeins og spyrja okkur svo. Getur heimsbyggðin þolað það að trúarostækismenn með viðhorf frá tímum rannsóknarréttarins á Spáni, fái yfirráð yfir kjarnokru vopnum?

Kv,

Umhugsun.

[Ketill Sigurjónsson, 30.6.2008 kl. 12:28]

Þetta er auðvitað eðlileg ábending hjá "Umhugsun". Samt sem áður er fælingarmáttur kjarnavopna annarra gríðarlega mikill. Ríki mun seint nota kjarnavopn. Þar sem það er einfaldlega ávísun á gjöreyðingu þess sjálfs.

Og að sjálfsögðu yrði Íran að virða alþjóðalög og leyfa eftirlitsmönnum frá SÞ að fá óheftan aðgang að kjarnorkuvinnslunni.

Ég leyfi mér líka að vitna í orð hennar Shirin Ebadi:

"Aside from being economically justified, it has become a cause of national pride for an old nation with a glorious history. No Iranian government, regardless of its ideology or democratic credentials, would dare to stop the program".

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 30.6.2008 kl. 12:42]

Bush las The Stranger í fríi í Texas 2006.

http://www.slate.com/id/2147662

Ég man við vorum sumir að lesa Camus í Menntaskóla. Sniðugur stíll.

En efni Útlendingsins var, allavega að hluta, að söguhetjan myrðir araba á ströndinni... og hann iðrast ekki.  Finnst það bara allt í lagi.

[Júlíus Sigurþórsson, 30.6.2008 kl. 12:59]

Það voru og eru tveir aðrir möguleikar fyrir Írani í stöðunni sem gátu veitt þeim kjarnorku, án áhættunar á árás.

A) þeir gátu þegið boð Rússa um að setja upp og reka kjarnorkuver fyrir þá, auk þess að útvega þeim allt kjarnorkueldsneyti sem þeir þurfa til þess og fjarlægja kjarnorkuúrganginn. Það hefði veitt þeim nauðsynlega orku án þess að veita þeim aðgang að kjarnakleyfum efnum.

B) Leyfa óheftan aðgang eftirlitsmanna á vegum IAEA og hefðu t.d. geta boðið Frökkum eða Svíum (eða einhverjum öðrum óháðum ríkjum) að koma og skoða allt hjá sér og þannig sannfæra umheiminn um að kjarnorkuáætlun þeirra hefði ekki þann möguleika að þeir væru að smíða kjarnorkuvopn.

Þeir hafa hafnað báðum kostum og þrjóskast við að gera þetta sjálfir, bakvið luktar dyr, sem gefur fulla ástæðu til grunnsemda.

Það er engin ástæða til að leyfa þeim að koma sér upp kjarnorkuvopnum.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 30.6.2008 kl. 18:12]

Sýður ekki upp úr hjá þér Ketill?. Af hverju ætti kjarnorkan að vera eðlilegur kostur fyrir einn stærsta ólífuframleiðanda heims? Ég hélt að lógík væri sterka hlið lögfræðinga.

Ég tek undir með Júlíusi, kjarnavopneign Írana er ekki nein lógík.

Ketill, það er leitt að þú notið mynd af barni sem dó í stríði Hizballah við Ísrael, sem helsta eldsneytið fyrir grein þinni. Er myndin línurit? Árás Hizballah var ekki út af olíu. Því var hrint af stað vegna vilja sumra araba til að útrýma Ísraelsríki. Íran styður Hizballah á allan mögulegan hátt. Barnið í höndum sjúkraliðans var fórnalamb ógeðfellds stríðs sem Íran stóð á bak við.

[Ketill Sigurjónsson, 30.6.2008 kl. 22:24]

Hvaða máli skiptir það, með hliðsjón af færslunni, hvort myndin er af barni, drepið af Ísraelum, Palestínumönnum, Sýrlendingum, Bandaríkjamönnum, Írönum. Írökum eða öðrum? Fyrir mér er skaðinn sá sami. Og ef Bandaríkin ráðast á Íran, mun það einfaldlega þýða skelfingu fyrir óbreytta Írani.

Ég ætla ekki að fara í rökræður um það hvort Ísraelar eru betra fólk en Arabar eða Persar. Eða öfugt. Slíkt væri auðvitað útí hött.

Hitt veit ég að í Íran búa 70 milljón manns, sem einfaldlega er fólk eins og við hin. Fólk sem á sér það markmið að koma börnunum sínum til manns, skipuleggur sumarleyfið, fer á skíði og vill eiga góða framtíð. Þetta fólk mun þurfa rafmagn eins og við hin. Og ólíklegt að svo verði nema byggð verði kjarnorkuver í landinu.

En að sjálfsögðu verða þeir sem stjórna Íran, að uppfylla alþjóðlegar reglur um varnir gegn útbreiðslu kjarnorkuvopna. Og færslan hér að ofan fjallaði um að Íranir eigi rétt á að framleiða raforku með kjarnorku. Ekki var verið að segja að þeir ættu rétt á að smiða sér kjarnavopn.

[Ívar Pálsson, 1.7.2008 kl. 00:18]

Ég þakka þér fyrir skýr og áhugaverð blogg, Ketill. Ég sá það fyrsta fyrr í kvöld og er núna búinn að lesa vel aftur í apríl. Haltu endilega áfram daglegum færslum þínum, ef MBA námið krefst ekki 100% tímans. Við hin njótum þess að lesa þetta.

Varla er hægt annað en að vera sammála þér með Íran. Það verður að fá að byggja upp sjálfstæði í kjarnorkuvinnslu til vaxtar í heimalandinu. Því miður verður maður líka að styðja úrvinnsluna á geislavirkum málmum, því að það er ekkert sjálfstæði ef hægt er að skrúa fyrir aðföng orku eða hráefnis til þjóðarinnar, eins og Rússar gera með gasið annars staðar. BNA hefur helst vopnavaldið, sem reynist slæm lausn þessa dagana. Það verður ekki aftur snúið með Íran. Í raun létta þeir á orkunotkun jarðar með því að nýta kjarnorku hjá sér eins og Frakkar með sín 80% rafmagnsframleiðslunnar.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 1.7.2008 kl. 05:13]

Ekki bað ég þig, Ketill um að rökræða gæði kynstofna. Þú birtir óviðeigandi mynd, sem reyndar sýndi afleiðingu stríðsreksturs sem Íran stendur í um víðan völl. Það er sama Íran sem telur brýnt að fá sér kjarnorku.

Farðu á þessa síðu www.iranfocus.com útlaga Írana og sjáðu hvað þeir halda um áform Ahemdinejads og Ajatollanna um að fá sér kjarnorku.

Þú fylgist ekki með Ketill: AP birti þessa frétt nýlega (25 júní):

TEHRAN, Iran (AP) — Iran's parliament speaker on Wednesday warned that the West could face a "done deal" if it provokes Iran, in a rare hint by an Iranian official that Tehran could build nuclear weapons if attacked.

[AK-72, 1.7.2008 kl. 09:39]

Þetta er nú afleiðingar alls stríðsreksturs, Vilhjálmur, hvort sem það eru Ísraelar, 'iranir eða Bandaríkjamenn, sem eru að bomba hverju sinni.

[Vilhjálmur Örn Vilhjálmsson, 1.7.2008 kl. 18:10]

Enginn vill stríð AK-72, en miðað við hegðun Írana á alþjóðavettvangi síðan á 8. áratugnum, og hve margir hafa fallið í valinn af þeirra völdum, undrar það mig að aðrir en Saddam Hussain hafi ekki reynt að herja ógnarstjórnina í Íran.