Álið, orkan og Roubini

Þetta er komið útí algera vitleysu. Hlutabréfaverð Alcoa fór undir 10 dollara á markaðnum í New York um miðjan janúar s.l. Og steinliggur þar ennþá.

Hlutabréfin í Reyðarálfyrirtækinu Alcoa hafa sem sagt misst um 80% af verðmæti sínu frá því s.l. vor (sbr. garfið hér til hliðar). Ekki er ástandið skárra hjá risasamsteypunni Rio Tinto, sem er eigandi Alcan í Straumsvík. Einnig þar hafa hlutabréfin hreinlega hrapað og er verð þeirra nú einungis um 1/5 af því sem það var s.l. vor. 

Útlitið virðist ekki beint bjart þessa dagana fyrir álfyrirtækin. Og líklega er lítið sem þau Rannveig Rist, forstjóri Alcan á Íslandi eða Tómas Már Sigurðsson, forstjóri Alcoa á Íslandi, geta gert til að bæta þar úr. Ætli bæði Rio Tinto og Alcoa séu á leið í þrot? Því á Orkubloggið erfitt með að trúa. En þetta eru vissulega óvenjulegur tímar þar sem kannski allt getur gerst.

Viðskiptablaðið Frjáls verslun valdi einmitt nýverið Rannveigu mann ársins 2008 í íslensku atvinnulífi. Þeim Bensa og félögum hjá Frjálsri verslun hefur, svona í ljósi sögunnar, oft tekist þokkalega upp við þessa útnefningu. Völdu reyndar Kaupþingsforstjórana Sigurð og Hreiðar Má einhvern tíma sem menn ársins. En Rannveig er örugglega vel að þessu komin. Minnist pabba hennar þegar hann kom austur að Klaustri hér í Den að mæla Skaftárhlaupin.  Hann Sigurjón Rist.

Ennþá skuggalegra en fallandi hlutabréfaverð álfyrirtækjanna, er verðlækkunin á áli. Sú verðlækkun snertir alla Íslendinga. Því tekjur Landsvirkjunar eru að miklu leyti tengdar álverði og því hafa tekjur Landsvirkjunar minnkað gríðarlega í dollurum.

Verð á áli er nú einungis um 1/3 af því sem var fyrir ca. ári síðan. Eins og grafið hér að neðan sýnir. Það þarf reyndar líklega að fara ein sex ár aftur í tímann til að finna jafn lágt álverð og nú er.

Fróðlegt væri að vita hvað þetta þýðir fyrir afkomu Landsvirkjunar. Landsvirkjun er ríkisfyrirtæki. Þannig að það verður ekki hægt að sakast við aðra en blessaða pólitíkusana um gjaldþrot þess. Þeir munu ekki geta skellt skuldinni á gráðuga bankastjóra og ráða sjálfir hverjir stjórna fyrirtækinu.

Skyldi vera búið að semja vitræna viðbragðsáætlun, ef lán Landsvirkjunar gjaldfalla á ríkissjóð? Eða ætla menn barrrasta að bíða og vona það besta? Eins og gert var með bankana.

Í síðustu ársskýrslu Landsvirkjunar voru skuldirnar sagðar vera litlir 220 milljarðar (í árslok 2007). Og eigið fé um 99 milljarðar. Miðað við gengislækkun krónunnar frá áramótunum 2007/08 virðist ekki fjarri lagi að eigið fé Landsvirkjunar sé nú að mestu gufað upp. Er það kannski orðið neikvætt?

Þetta eru vissulega einungis vangaveltur. Því Orkubloggið veit auðvitað ekki frekar en aðrir vesælir almúgamenn á Íslandi, hversu mikið af skuldum leynifyrirtækisins Landsvirkjunar eru í erlendum gjaldmiðli. En bloggið hlýtur að velta því fyrir sér hvort Landsvirkjun geti staðið við afborganir sínar, nú þegar álverðið hefur verið steinrotað svona svakalega.

En aftur að hlutabréfum álfyrirtækjanna. Svona niðursveifla kann að skapa gríðarleg tækifæri fyrir menn með laust fé.

Hér er væntanlega um annað af tvennu að ræða. Annað hvort erum við lent í einhverri verstu og lengstu kreppu sem um getur. Eða hitt, að markaðurinn einkennist af skelfingu og þeir sem nú hafa taugar til að stökkva inn, eigi eftir að hagnast gríðarlega. Þegar efnahagsskútan rís upp úr brimlöðrinu og álverðið kemst aftur í eðlilegar hæðir.

Spurningin er bara: Hrökkva eða stökkva á álbréfin? Fyrr í dag birtust fréttir um að hinn nýskapaði fjármálagúrú Nouriel Roubini spáir nú 20% lækkun til viðbótar á hlutabréfamörkuðum vestan hafs. Roubini er einn örfárra manna sem spáði rétt fyrir um bankahrunið. Svo það er kannski vissara að taka mark á honum og doka við með hlutabréfakaup. Etv. nær að sjorta allt þetta drasl.

Roubini fullyrðir reyndar að allt bankakerfi bæði Bandaríkjanna og Evrópu sé gjaldþrota eins og það leggur sig. Hljómar ekki beint gæfulega. Roubini segir líka að eina vitið sé að ríkið yfirtaki gjaldþrota banka. Í stað þess að leggja þeim til lánsfé eða nýtt hlutafé, sem bara muni brenna upp.

Samkvæmt þessu er freistandi að álykta sem svo, að íslenska leiðin í október hafi verið sú eina rétta. Eða öllu heldur kolröng - því samkvæmt kenningu Roubini var Glitnisaðgerðin baneitruð. En auðvitað hljóta bæði Seðlabankastjórarnir og nýfallin ríkisstjórn að vita betur. Geisp.

Athugasemdir

[Jóhann F Kristjánsson (IP-tala skráð) 28.1.2009 kl. 21:14]

Ketill.

Ég nennti reyndar ekki að skoða ársskýrslu LV .. en ef ég man rétt þá gerir félagið upp í dollurum.

Tekjur eru í dollurum og líklega flest lán.

Svo, LV er ekki í mjög slæmum málum nema að blessuð álverin loki.

Kæmi mér reyndar ekkert á óvart þó Norðurál væri komið á hættusvæði.

Annars takk fyrir stórskemmtilegt blogg, les oft með bros á vör.

[Ketill Sigurjónsson, 28.1.2009 kl. 22:02]

Ársskýrsluna má sjá hér (um 4 MB):

http://www.lv.is/Files/2008_4_17_LV_arsskyrsla_2007.pdf

[Fannar frá Rifi, 28.1.2009 kl. 23:23]

Glitnisleiðin var aldrei farinn, en við töpuðum slatta á að lána kaupþingi.

semsagt. Bankarnir voru yfirteknir að hluta og afgangurinn fer til gjaldþrotaskipta. 

[Þorgeir Ragnarsson (IP-tala skráð) 29.1.2009 kl. 09:45]

Aðgerðirnar í október gagnvart bönkunum voru í meginatriðum réttar. Það voru hins vegar mistök að lána Kaupþingi. Það voru líka alvarleg mistök að frysta ekki einhverjar eignir í þeim fjölmörgu tilfellum þar sem rökstuddur grunur er um stórfellt misferli og lögbrot.

Ef bönkunum hefði verið lánað á þessum tímapunkti stæði nú algert hrun efnahagskerfisins fyrir dyrum (þó sumir haldi því fram að það sé staðan nú þá er það ekki rétt þó vissulega sé það svart).