Silfrið II: Landsvirkjun

Eftirfarandi eru glærur sem birtust í Silfrinu í gær í tengslum við umfjöllun um Landsvirkjun.

Þetta voru tvær glærur, sem birtust vegna Landsvirkjunar. Sú fyrri beindist að því hvert tap fyrirtækisins var á liðnu ári. Lítið hefur borið á því að mönnum þyki þetta umtalsvert tap. Litlir 40 milljarðar íslenskra króna. Þykir varla fréttnæmt. Jafnvel þó svo þetta nemi hátt í fjórðungi af öllu eigin fé fyrirtækisins um síðustu áramót. 

Ef litið er til afkomu íslenskra fyrirtækja í gegnum tíðina, kemur í jós að líklega er þetta tap Landsvirkjunar á síðasta ári einfaldlega eitt stærsta tap í Íslandssögunni. Áframhaldandi tap af þessu tagi myndi kíla all svakalega niður eigið fé Landsvirkjunar á tiltölulega stuttum tíma. Ennþá geta menn þó staðið keikir og bent á þá staðreynd að eiginfjárstaða fyrirtækisins er mjög sterk.

Íslendingar kunna reyndar að vera orðnir dofnir gagnvart svona háum taptölum. Ekki síst eftir hroðalega útreið fyrirtækja útrásarvíkinganna. Fyrirtækja eins og t.d. FL Group, Eimskips og Straums. Eins og sá má á glærunni hér að ofan, hefur Íslandsmetið í tapi verið slegið hratt undanfarin misseri - fyrir vikið þykir 40 milljarða tap kannski ekkert tiltökumál.

Svona eru tölur nú afstæðar og tilfinningin fyrir þeim breytileg. Ekki eru mjög mörg ár liðin frá því mönnum nánast lá við yfirliði, þegar Þorsteinn Vilhelmsson seldi hlut sinn í Samherja fyrir einhverja 3,5 milljarða eða svo. Var það ekki örugglega árið 2000? Og svo var það að þríeykið glæsilega seldi bjórfyrirtækið sitt í Skt. Pétursborg fyrir 400 milljónir dollara. Það jafngildir í dag næstum 48 milljörðum ISK, en nam á þáverandi gengi líklega um 35 milljörðum.

M.ö.o. tapaði Landsvirkjun á liðnu ári álíka upphæð og söluverðið var á Bravo-bjórveldinu. En í dag þykja svona upphæðir bara smotterí eða hvað? Það er kannski ekki skrítið. Ógnin sem steðjar að Landsvirkjun er nefnilega önnur. Þó svo eigið fé fyrirtækisins rýrni hratt þessa dagana, er það ekki vandamál dagsins.

Ekki er hægt að horfa framhjá þeim möguleika, að Landsvirkjun lendi í greiðsluþroti. Þrátt fyrir öfluga eiginfjárstöðu. Að fyrirtækið geti ekki staðið við að greiða afborganir af skuldum sínum og lánin verði gjaldfelld. Staða Landsvirkjunar núna, er kannski ekki ósvipuð, eins og hjá íslenskri fjölskyldu sem notaði tækifærið í góðærinu og fékk sér bæði stærra húsnæði og öflugri jeppa. Á gengistryggðu láni. Munurinn er þó sá, að Landsvirkjun fær stóran hluta tekna sinna í dollurum, sem er eins gott. En á móti kemur gríðarleg lækkun á álverði. Landsvirkjunarfjölskyldan er sem sagt að sligast undan Kárahnjúkavillunni og Hummernum þar í heimreiðinni.

Það yrði ekki lítill skellur. Landsvirkjun skuldar u.þ.b. 3,2 milljarða USD; um 380 milljarða íslenskra króna! Fyrirtækið skuldar m.ö.o. sem nemur u.þ.b. tíu sinnum söluverð Bravo-veldisins í Rússlandi. Skuldin samsvarar næstum því 1,2 milljónum ISK á hvert einasta mannsbarn á Íslandi. Þar með taldir hvítvoðungarnir, sem fæddust nú í nótt.

Vonandi fyrirgefst Orkubloggaranum að þykja þetta hið versta mál. Ef Landsvirkjun lendir í greiðsluþroti, sem nú virðist alls ekki útilokað, fellur þessi skuldbinding á ríkið. Litlar 380 þúsund milljónir króna.

Undarlegast þykir þó bloggaranum kæruleysið sem fjármálaráðherra virðist sýna þessu máli. Hann ber hina pólitísku ábyrgð á velferð Landsvirkjunar. Ekki hefur heyrst af því að hann hafi minnstu áhyggjur af ástandinu. Enda er nú kosningabarátta á fullu og enginn tími til að vera a velta vöngum yfir vandræðum hjá Landsvirkjun. Vonandi er nýskipuð stjórn Landsvirkjunar meðvitaðri um þá miklu ógn sem nú steðjar að fyrirtækinu.

Athugasemdir

[Sigurjón Jónsson, 6.4.2009 kl. 14:05]

Ráðherrarnir okkar hafa undanfarið verið að tala um að erlendir lánardrottnar bankana eignist nýju bankana. Það næsta verður að þeir eignist Landsvirkjun líka. Þá eru farin yfirráðin yfir fjármálum okkar, fiskimiðum og orkunni. Sem sagt allar okkar auðlindir og fjármál til útlendinga.

Þá verður lítið eftir af okkar stolti í 1000 ár.

[Sigurður Markússon (IP-tala skráð) 6.4.2009 kl. 17:45]

3,2 milljarðar USD. Hvað ætli það samsvari það tekjum af orkusölu Landsvirkjunar í mörg ár? Auðvita eru þetta fjárfestingar sem gætu gefið vel af sér til lengri tíma en ég held að það sé alveg ljóst að það er ekki verið að fara ráðst í neinar framkvæmdir við Búðarháls eða við neðri Þjórsá á meðan staðan er svona.

[Kolla (IP-tala skráð) 7.4.2009 kl. 01:39]

Ætti Landsvirkjun ekki að vera feit af orkusölu til útlendra álrisa núna, í stað 40 miljarða taps?

[Baldvin Kristjánsson, 8.4.2009 kl. 11:20]

eins og norskur félagi minn er búinn að segja undanfarin 6 ár:

"payback is coming to Iceland."

Hans tenglar eru ríkustu menn noregs, sem vissu nákvæmlega hvað var að fara gerast á Íslandi, frá 2006 eða fyrr -

"it will be blood bath, get rid of everything you have to do with Iceland."

"We skinned them on the way up and we'll skin them on the way down"

- og átti þar við íslensku hrokagikkina sem þeir seldu fyrirtæki, tryggingafélög og banka á uppsprengdu verði - og biðu svo eftir því að hirða þau til baka á slikk.

John Fredriksen -"cold hatred in his eyes when he talked about them."

(JF er eins og þú veist ríkasti maður Noregs og einn ríkasti maður í heimi.)

Það að Kárahnjúkar komust á koppinn sýna bara hvað lýðræði á Íslandi er dapurt, þrátt fyrir allar viðvaranir komust pólitíkusar upp með að taka jafnstóra áhættu innanlands eins og útrásarmenn utanlands.

Ég trúi því ekki og hef aldrei gert, að Halldór Ásgrímsson, Smári Geirsson og co hafi ekki fengið neina hjálp við að koma álverinu á koppinn.