Drekinn II: Draumurinn lifir

Iðnaðarráðuneytið og Orkustofnun eru sögð vera á fullu að undirbúa næsta leik á Drekasvæðinu.

Sá leikur á reyndar að vera með svolítið öðruvísi fyrirkomulagi en hinn fyrsti. Samkvæmt fréttinni munu nú verða 5 leyfi í boði og umsækjendur geta valið hvaða reit sem er innan Drekans. Að öðru leyti munu skilmálar eiga að vera þeir sömu sem fyrr, þ.e. engar breytingar á reglum um vinnslugjald og skattlagningu.

Ráðgert mun vera að þessi framhaldsopnun Drekasvæðisins verði tilkynnt fljótlega eftir áramót. Og áhugasamir geti skilað inn umsóknum sínum á sjö mánaða tímabilið, sem verði 15. febrúar til 15. sept.

Hugsunin með því að bjóða alla reiti er væntanlega sú að það skapi meiri áhugi. Eins og of fáir reitir hafi verið ástæðan fyrir litilli þátttöku í fyrsta útboðinu! Orkubloggið ætlar að vera samkvæmt sjálfu sér. Og benda á að það eru talsverðar líkur á að áhuginn verði sáralítill. Enn er óvenjumikil óvissa á olíumarkaðnum, lánsfjárkreppan er ennþá við líði og áhuginn á nýjum áhættusömum olíusvæðum því takmarkaður.

Enn er þó kannski von um að Statoil láti til leiðast. Ólíklegt er að bresku eða bandarísku risafélögin sýni Drekanum áhuga í svona árferði. Og því miður jafnvel enn síður reynsluboltar í djúpvinnslu eins og Anadarko Petroleum eða Vanco Energy.

Anadarko er með gríðarlega reynslu á djúpi Mexíkóflóans og þau hjá Vanco hafa sýnt afburða árangur í djúpvinnslu utan við strendur V-Afríku. Það eru svona jaxlar, sem þurfa að koma á Drekasvæðið til að almennilega verði staðið að leitinni. Eini gallinn við bæði þessi félög er fremur lítil reynsla þeirra af basaltsvæðum. Þ.a. líklega væri heppilegast ef þau væri í samstarfi við t.d. Statoil eða ítalska Eni. 

Þegar olíuútboðið á Drekasvæðinu fór fram fyrr á þessu ári furðaði Orkubloggarinn sig á því hversu fáar efasemdarraddir heyrðust. Bloggarinn var líkt og hrópandi í eyðimörkinni í neikvæðni sinni gagnvart tímasetningu útboðsins. En nú segjast fleiri hafa varað við. Síðla í september s.l. birtist frétt á vef Viðskiptablaðsins, þar sem Ragnar Þórisson hjá Boreas Capital  gagnrýndi harðlega hvernig íslensk stjórnvöld hafa staðið að málum vegna Drekasvæðisins. Það er vart ofsagt að Ragnar telji að um hreint fúsk hafi verið að ræða:

"Að sögn Ragnars Þórissonar, vogunarsjóðsstjóra hjá Boreas Capital, er með ólíkindum að stjórnvöld skuli ekki vera búin að láta framkvæma svokallaðar þrívíddar rannsóknir (3D Seismic) á Drekasvæðinu en þessi nýja tækni gefur mun nákvæmari mynd af magni af olíu og gasi sem þarna er sem og dýpt. ,,Það er einnig alveg með ólíkindum að orkumálaráðherra okkar skuli ekki vera búinn að ráða olíumálaráðgjafa með áratugareynslu af þessum málum inn í ráðuneytið," sagði Ragnar... Ragnar segir að íslensk stjórnvöld séu að gera stórkostleg mistök þar sem verið er að fara fram á 59% skatt og enga kostnaðarþátttöku íslenska ríkisins."

Og áfram heldur Ragnar: ,,Ísland vill bara háan skatt og enga þátttöku í kostnaði og þetta gæti endað með því að það koma bara 2-3 fyrirtæki fram sem vilja taka þátt í þessari rannsóknarleyfisveitingu í staðinn fyrir 15-25 fyrirtæki eins og fyrst var búist við. Þetta þarf að laga strax í samvinnu við olíuráðgjafa sem við þurfum að ráða strax".

Orkubloggarinn er reyndar hálf hræddur við að lýsa ánægju sinni með þessi ummæli um Drekaútboðið. Boreas Capital þykir nefnilega víst af ýmsum ekki par fínt þessa dagana - vegna tengsla sinna við Björgólf Thor. Reyndar grunar bloggarann að Ragnar og félagar hjá Boreas Capital hafi barrrasta lesið fyrri Drekafærslur Orkubloggsins og þannig áttað sig á staðreyndum málsins!

En hvað sem því líður vill Orkubloggarinn þó benda á að strákarnir þarna hjá Boreas Capital virðast hafa gott þefskyn fyrir olíu. Til að mynda mun sjóðurinn hafa grætt vel á kaupum sínum í kanadíska olíufélaginu Tanganyika Oil. Olíuvinnsla Tanganyika er þó langt frá Kanada; nefnilega austur í Sýrlandi. Þetta ágæta félag ræður þar yfir um 130 brunnum á þremur svæðum sem nefnast Oudeh, Tishrine og Sheik Mansour. Og þeir brunnar hafa reynst skila mun meiri olíu en búist hafði verið við. Að kaupa í Tanganyika hlýtur að hafa reynst hreinn happdrættisvinningur fyrir Boreas.

Áður en Tanganyika hélt til Sýrlands hafði félagið verið að gera það gott í N-Afríku og því með trausta sögu að baki. Alls mun Boreas hafa keypt 6% hlut í Tanganyika en stóri vinningurinn fólst í því að árangur Tanganyika í Sýrlandi vakti þefskynið hjá kínverska risaolíufélaginu Sinopec. Seint í september 2008 gerði Sinopec tilboð í fyrirtækið upp á um 2 milljarða Kanadadollara. Kínverjarnir þóttu bjóða vel og ekki veit Orkubloggið betur en að þessi díll hafi gengið í gegn. Væntanlega með mjög góðri arðsemi fyrir hluthafa Tanganyika.

Orkubloggið hefur ekki hugmynd um hvað  nákvæmlega varð til þess að Boreas Capital fékk áhuga á Tanganyika. Hugsanlega hafa norrænu tengslin spilað þarna inní. Rætur Tanganyika má rekja til sænsku olíu- og málmafeðganna Adolfs, Lúkasar og Ian Lundin. Lundin-ævintýrið byrjaði snemma á 8. áratugnum þegar ævintýramaðurinn Adolf Lundin (f. 1932) skellti sér í olíu- og gasleit til Katar og átti þátt í að finna einhverja allra stærstu gaslind veraldar (North Field) árið 1976.

Til varð Lundin Oil, sem selt var til kanadíska orkufyrirtækisins Talisman  árið 2001. Í kjölfar sölunnar til Talisman stofnuðu feðgarnir nýtt olíufyrirtæki; Lundin Petroleum. Í dag stýra synir Adolfs, þeir Lukas og Ian, bæði Lundin Mining og Lundin Petroleum, en Tanganyika var einmitt upphaflega ein af fjárfestingum Lundin Petroleum.

Að lokum er vert að geta þess að skömmu fyrir andlátið 2006 spáði Adolf Lundin því að stutt væri í að olíuverð færi í 100 dollara og jafnvel 300 dollara tunnan. Þá var tunnan í kringum 60 dollara og sem kunnugt er fór hún yfir 100 dollarana snemma árs 2008. Fólk taldi þessa spá Adolfs árið 2006 merki um elliglöp. Rétt eins og þegar hann um aldamótin 2000 sagði að innan 5 ára myndi olíutunnan kosta 60 dollara. Þá var verðið 20 dollarar, en spá Adolfs Lundin gekk að sjálfsögðu eftir.

Það virðist sem sagt ekki alveg galið að ráðstafa fjármunum sínum á svipuðum nótum eins og Lundin-feðgarnir. Verst að þeir Lundin-bræður Ian og Lúkas skuli ekki hafa sýnt Drekanum áhuga.

 

Athugasemdir

[Marinó G. Njálsson, 26.10.2009 kl. 21:12]

Þða er Akkelsarhæll íslenskrar stjórnsýslu og stjórnmálamanna að vita ekki hvenær þekking þeirra á málefninu er ónóg.  Vegna þess að við búum í litlu samfélagi, þá þora menn ekki að viðurkenna að þekking þeirra á málefnum er takmarkað og þeir þurfi að leita sér aðstoðar.  Auðvitað átti að vera fyrir löngu búið að ráða færan ráðgjafa á þessu sviði hafi það ekki þegar verið gert.  Þetta sama átti við um Icesave, beiting hryðjuverkalaganna gegn okkur og furðuverk íslenskra fjármálafyrirtækja.  Menn áttu fyrir löngu að vera búnir að leita til málsmetandi sérfræðinga, innlendra og útlendra, til að aðstoða.  Þetta er ekki eins og í gamla daga, þar sem menn gátu treyst á heiðarleika og réttsýni.  Nei, núna snýst allt um að skara eins mikinn eld að sinni köku og hægt er.  Bera sem mest úr býtum.  Við erum sífellt að spara aurinn og kasta krónunni.  Hvað heldur þú að það hefði kostað mikið að ráða velmetandi lögfræðifirma til að takast á við Icesave og beitingu hryðjuverkalaganna?  Hugsanlega 10 milljarða.  En hvað hefði það getað sparað okkur?  Hundruð milljarða.  Nei, við notuðum menn sem höfðu enga marktæka reynslu af fjölþjóðlegri samningagerð á sviði kröfuréttar og sitjum uppi með alla upprunalegu kröfuna, viðbótarkröfu upp á tvöfalda upphæð og vexti að auki. 

Þannig verður þetta líka með Drekasvæðið, ef ekki verður breyting á í hugsun.  Við munum glata auðævum vegna þess að við vitum ekki hvað við höfum í höndunum.  Ég hef svo sem þá skoðun, að við eigum að halda skattakröfum okkar lengur á lofti og sjá hvað gerist.  Olían fer ekkert meðan engin vinnsla byrjar af hálfu Norðmanna.  Verðmæti lindanna mun því líklegast bara aukast með tímanum.  Munurinn á þessum auðlindum og þeim sem við höfum verið að nýta er að þessar eru takmarkaðar.  Þegar af þeim er tekið verður minna eftir.  Vandamálið er líklegast, að ráðamenn hafa ekkert allt of mikla trú á því að þarna sé olía í vinnanlegu mæli og þess vegna vilja þeir ekki taka áhættu.  Ég held raunar að þetta sé mergur málsins.  Ég ætla ekki að gera lítið úr þeirri afstöðu.  Það er vel hægt að réttlæta hana, en það verður ekki gert án frekari rannsókna.

Mér finnst þetta vera dæmigert ákvörðunarfræðiverkefni.  Stilla þarf upp kostum, meta kostnað, áætla líkur á hagnaði/tapi, meta afkomuna og síðan komast að niðurstöðu.

[Kristinn Pétursson, 26.10.2009 kl. 22:53]

Sæll.

Þú gætir hugsanlega gert töflu um þessi skattamál og samkeppnisstöðu Íslands þannig séð...   

og gert tillögu um hvað skattamálið þurfi að lagast - til að Ísland sé samkeppnisfært..... með eða  án  kostnaðarþátttöku....

bara örugglega .................  samkeppnisfært

TAFLA um skatta af olíuvinnslu.... samanburður

•                        Skattar     Vinnslugjald     Annað  Heildarstaða
• Ísland           
• Grænland
• Kanada
• Írland
• Skotland
• Danmörk
• Færeyjar
• Noregur

Það væri mikilvægt að þessar upplýsingar kæpmu svona inn í umræðuna... Áttu þessi gögn í töflu?  Vinsamlega láta mig vita á [e-mail]  eff þú birtir þessa töflu fljótlega - ég myndi vilja fá að vitna í töfluna.... 

Takk fyrir ýmsan fróðleik KP

KP

[Ketill Sigurjónsson, 27.10.2009 kl. 10:06]

Góð ábending, Kristinn. Nema hvað það eru auðvitað stjórnvöld sem eiga að kosta samantekt af þessu tagi og setja þessar tölur fram. En ekki sjálfboðaliðar útí bæ.

Eins og Ragnar Þórisson hjá Boreas sagði: ,"Ísland vill bara háan skatt og enga þátttöku í kostnaði". Ísland vill sem sagt allt fyrir ekkert. Iðnaðarráðherra þarf að skilja að olíuleit er mjög dýr og enginn fleygir peningum í slíkt nema leikreglur séu sæmilega sanngjarnar. Af einhverjum ástæðum virðist ráðuneytið / iðnaðarráðherra ekki hafa áhuga á að ræða þessi mál.