Dow: 10.000 flash back

Menn láta sko ekki svartsýnina ná tökum á sér á Wall Street þessa dagana.

Dow Jones  hlutabréfavísitalan fór í vikunni aftur yfir 10.000 stig eftir dágott hlé. Þetta fær auðvitað Orkubloggarann til að hugsa tíu ár til baka - eða til mars 1999 þegar Dow fór í fyrsta sinn í sögunni yfir hinn magnaða 10.000 stiga múr. Lokaði í rétt tæplega 10.007 þann 29. mars 1999. Nú tíu árum síðar erum við aftur í þessari stöðu.

Í tilefni af stigatölu Dow núna, er freistandi að bera nútímann saman við veröldina eins og hún var fyrir áratug. Þá kemur ýmislegt athyglisvert í ljós.

Orkubloggarinn minnist þess t.d. þegar hann keypti funheita bláa iBook hjá Radíóbúðinni í Skipholti í jólavertíðinni 1999. Nú þykir sú skemmtilega tölva hreinn hlunkur. Í dag höfum við MacBook Air  og það ekki aldeilis hjá Radíóbúðinni. Tölvan sú er nánast eins og pappírsblað, enda er Steve Jobs stoltur af kvikyndinu.

Já - allt er breytingum háð. Nema hvað Dow Jones er alltaf 10.000 stig. Af og til. Og þeir sem keyptu sér Sony Walkman fyrir geisladiskana árið 1999 eru núna líklega flestir komnir með Ipod Nano fyrir kvikmyndirnar.

Sumt hefur samt lítið breyst. T.d. virðist fegurðarskyn glanstímaritanna á svipuðum slóðum núna eins og var fyrir áratug. Hér í den-dow-10.000 (1999) þótti hin bráðunga skutla Sarah Michelle Gellar bera af og nú er það Kate Beckinsale. Og hjá körlunum hafði grásprengdur Richard Gere vinninginn 1999, en í nútímanum er ástralski leikarinn Hugh Jackman  sagður geisla hvað mest af kynþokka.

Orkubloggarinn sér ekki stóran mun þarna á. Nema hvað þetta er allt einhver allsherjar misskilningur hjá glanstímaritunum. Af því Richard Gere er augljóslega  miklu flottari í dag en hann var fyrir áratug! Og þær Naomi, Linda og vinkonur þeirra eru auðvitað alltaf mestu gellurnar. Ekkert slær 90's út og hananú.

En að alvöru málsins. Þegar Dow Jones fór í fyrsta sinn yfir 10.000 stig - árið 1999 - voru þjóðarskuldir Bandaríkjanna u.þ.b. fimm þúsund og sex hundruð milljarðar dollara  (5,6 trilljónir USD). Í dag er  þessi skuld nokkuð hressilega hærri eða rétt um 12 þúsund milljarðar dollara  (11,9 trilljónir USD). Enda bandarísk ríkisskuldabréf og dollaraseðlar að sprengja allar peningageymslur austur í Kína. Ef Kínverjarnir taka upp á því að henda slatta af dollaragumsinu sínu út á markaðinn, er þessi grundvallargjaldmiðill líklega búinn að vera med det same.

Öllu verra er kannski að svo virðist sem eignirnar í Bandaríkjunum fari ört minnkandi þrátt fyrir auknar skuldir. Svolítið skuggalegur efnahagsreikningur það - nánast eins og hinn faldi raunveruleiki var hjá íslenskum bönkum.

Gates er samt alltaf the man. Bill Gates bæði var og er ríkasti maður heims. En er samt blankur. Árið 1999 var hann metinn á 90 milljarða dollar en í dag eru þetta skitnir 50 milljarðar. Kalltuskan. Í staðinn geta Orkubloggarar ískrað af kátínu yfir því að Microsoftið  hans Gates - þetta hátæknisull - hefur vikið fyrir alvöru bisness.

Árið 1999 var Microsoft nefnilega verðmætasta fyrirtæki heims á hlutabréfamarkaðnum; markaðurinn mat það á litla 450 milljarða dollara! Í dag situr hinn ljúfi olíurisi ExxonMobil  í þessu virðulega sæti (Microsoft er í öðru sætinu núna). Að vísu er ExxonMobil nú einungis með markaðsverðmæti upp á 340 milljarða dollara - og það þrátt fyrir hátt olíuverð þessa dagana. Sú staðreynd að ExxonMobil nær varla að slefa 75% í það sem Microsoft var fyrir tíu árum, sýnir kannski vel hvernig dotcom ruglið gagntók breyska menn fyrir áratug.

Það merkir þó ekki að stál og hnífur hafi tekið öll völd. T.d. eru bæði Apple og Google  nú meðal tíu verðmætustu fyrirtækjanna á Wall Street, en hvorugt þeirra komst á þann lista árið 1999 (þess má geta að lénið google.com var fyrst skráð 15. sept. 1997 og fyrirtækið Google ekki skráð fyrr en ári síðar; 4. sept. 1998 - á þeim tíma sat Orkubloggarinn líklega á kaffihúsi við höfnina í Sydney og óraði ekki fyrir neinu sem kallast Blogg eða Gmail).

En eins og fyrr sagði; sumt virðist hreinlega aldrei breytast. Rétt eins og 1999 er Wal-Mart  nú í þriðja sætinu á SP 500 listanum. Og ekki bara í sama 3ja sætinu, heldur líka með nánast nákvæmlega sama verðmæti upp á dollar eins og var 1999! Hreint magnað. Reyndar má ekki gleyma því að dollarinn í dag er líklega 20-25% minna að raunvirði en var 1999. Vegna verðbólgunnar. Þannig að í reynd hefur Wal-Mart rýrnað umtalsvert á umræddum áratug. Í þokkabót mætti nefna að Dow datt aftur undir 10.000 stig fyrir lokun á Wall Street í gær - föstudaginn 16. október 2009. Aftur á byrjunarreit?

Auðvitað ljúkum við þessum brilljant bullsamanburði með því að líta til smásöluverðs á bensíni þar vestra. Fyrir áratug kostaði gallonið í Bandaríkjunum einungis 1,29 dollara, sem er náttlega barrrasta til skammar fyrir svona eðalvöru. Í dag er meðalverðið á bensíngalloninu vestra aftur á móti næstum tvöfalt hærra. LSG!

Kannski rétt að nefna að þetta ábyrgðarlausa kjánahjal í Orkubloggaranum á rætur sínar í samantekt á vef CNBC. Sem lesendur geta skoðað sjálfir ef þeir hafa áhuga á... þó svo ekkert okkar muni auðvitað nokkru sinni viðurkenna að eyða tímanum í svona vitleysu. Þessi færsla hlýtur barrrasta að vera gestapistill!

Athugasemdir

[Sindri (IP-tala skráð) 17.10.2009 kl. 12:54]

"...dollarinn í dag er líklega 20-25% minna að raunvirði en var 1999. Vegna verðbólgunnar."

 Er ekki réttara að segja að hann sé minni að raunvirði vegna lækkun gengis dollarans, og það sé svo orsök verðbólgunnar (hækkandi verðlags í dollurum) en ekki öfugt?

 En fyrst ég er byrjaður að skrifa hér nota ég tækifærið til að þakka fyrir marga alla góðu pistlana, maður er varla farinn að missa úr færslu hjá þér.

[Hólmfríður Pétursdóttir, 17.10.2009 kl. 17:38]

Tímasóun eða ekki, - pistillinn er skemmtilegur og fróðlegur samanburður.

Takk fyrir mig.